Η ΥΠΑΡΞΙΑΚΗ ΑΓΩΝΙΑ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΛΕΜΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ: ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ, ΦΑΣΗ Γ΄ ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ ΜΕ ΥΠΑΡΞΙΑΚΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

ΟΜΑΔΑ Ε΄ ΜΟΝΟΣ Μόνος περπατώ μέσα στη νύχτα Μόνος κάτω από την βροχή Μόνος χωρίς μία καληνύχτα Περιμένω να έρθει πάλι η αυγή Δίχως μια αγκαλιά Δίχως μια γλυκιά κουβέντα Κάπως έτσι περνάει η ζωή ΟΜΑΔΑ Δ: Η ΑΡΧΗ ΚΑΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ Το σκοτάδι είναι παντού και η οργή μου μεγαλώνει Σκοτάδι παντού στο μυαλό και στη ψυχή παντού σιγή δίχως μια ελπίδα διαφυγής από το άδικο της ζωής με καμιά σκέψη κανένα όνειρο για το παρόν ούτε για το μέλλον εξακολουθώντας να βρίσκω δικαιολογία για να ζω μόνος σε αυτό τον κόσμο περπατώ δίχως συνοδυπόρο μόνος ζω.. με μέλλον αβέβαιο, θολό αναζητώντας σκέψεις ελπιδοφόρες από το σκοτεινό παρελθόν που σπηλώνει το μυαλό αναρωτιέμαι για τη συνέχεια του έργου που ζω ζητάω απελπισμένα ελπίδα διαφυγής βοήθεια ζητάω για να εκπληρώσω ένα ταξίδι χωρίς επιστροφή ο μόνος λυτρωμός μου η δεύτερη ζωή που θα ΄θελα να ζήσω εάν ξεφύγω από αυτήν ένα δρόμο ακολουθώ, το θάνατο να βρώ. ΟΜΑΔΑ Γ' Κι αν είσαι μόνος ...; Κι αν είσαι μόνος στα σκοτάδια της ψυχής σου, Κάνε ένα βήμα και δώσε νόημα στη ζωή σου. Πέταξε τη στενοχώρια και τη θλίψη, Σαν τίποτα να μην σου έχει λείψει. Κι αν είσαι μόνος στην απέραντη άβυσσο της καρδιάς σου, Και δεν μπορείς να βρεις διέξοδο στην αβάσταχτη λησμονιά σου, Θυμήσου, πως η ζωή είναι μικρή για να είναι θλιβερή, Θέλεις μόνο μια στιγμή για να γίνει η ανατροπή. Μην είσαι μόνος, Απαλαίνει ο πόνος Όταν τελειώσει ο δρόμος Θα έχεις φτάσει στην αγάπη. ΟΜΑΔΑ Α΄ Έρεβος Μέσα στο απόλυτο σκοτάδι ο φόβος εκλύεται, Κυριαρχεί στις ψυχές μας σαν την προσμονή του θανάτου, Ο χρόνος σταματά Η κλεψύδρα της ζωής αρχίζει να μετρά αντίστροφα Το βλέμμα αποχαυνώνεται απέναντι στο φόβο Χάνεται στο κενό και οι σκέψεις παγώνουν Πλέον ο ήχος της σιωπής είναι το μόνο άκουσμα που αντηχεί στα αυτιά μου Η αγκαλιά της θηλιάς φαίνεται να είναι Ο μόνος δρόμος προς την λύτρωση μου.

Ν.ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ- Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ

Α. ΝΙΚΟΣ ΕΓΓΟΝΟΠΟΥΛΟΣ "ΠΟΙΗΣΗ 1948" Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΤΙΤΛΟΥ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ: 1. Μας πληροφορεί για το χρόνο (εποχή εμφυλίου πολέμου) 2. Μας πληροφορεί για τη θέση της ποίησης σε περιόδους εμπόλεμων καταστάσεων (περιορισμένη ποιητική δημιουργία) 3. Οδηγεί σε γενίκευση του προβλήματος με την απουσία άρθρου. Η ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΟΙΗΤΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥ Ο Εγγονόπουλος τονίζει πως σε περιόδους εμφυλίων σπαραγμών εκείνα που επικρατούν είναι ο θάνατος, η φρίκη, η δυστυχία. Συνεπώς τότε η ποίηση και γενικότερα η τέχνη δεν μπορεί να ευδοκιμήσει. Ακόμα, όμως, και αν υπάρξει τέχνη, αυτή θα περιγράφει τη ζοφερή κατάσταση του εμφυλίου. ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ Το «ΠΟΙΗΣΗ 1948» αποτελεί ποίημα για την ποίηση, αφού αναφέρεται στο ρόλο που θα πρέπει να διαδραματίσει η ποίηση σε περιόδους εμφυλίων πολέμων. Στοιχεία υπερρεαλισμού στην Ποίηση 1948. 1. ο κατακερματισμένος, τεμαχισμένος στίχος. 2. η ελλειπτική διατύπωση των προτάσεων. 3. οι μονολεκτικοί στίχοι ( μία λέξη μπορεί να αποτελεί μόνη της έναν στίχο) 4. η έλλειψη σημείων στίξης (εκτός από μία τελεία και μία παρενθετική ερωτηματική πρόταση/ρητορική ερώτηση). 5. η μικρογράμματη γραφή, εκτός από το κεφαλαίο γράμμα της λέξης «Ποίηση». Μ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΑΚΗΣ ΣΤΟ ΝΙΚΟ Ε…1949 Αρχικά, φαίνεται ότι αναφέρεται στον ποιητή Νίκο Εγγονόπουλο, αν και ο ποιητής το αφιερώνει ουσιαστικά «στον Νίκο Ευστρατιάδη 1949. Ο ΤΙΤΛΟΣ ΤΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ: Πληροφορεί για το χρόνο (1949). Πρόκειται για το τελευταίο έτος του εμφυλίου πολέμου. Διαλέγεται με το ποίημα «Ποίηση 1948» του Εγγονόπουλου, αφού αναφέρονται στο ίδιο ακριβώς θέμα. Το ποίημα εκφράζει την οδύνη, τη θλίψη στην περίοδο του εμφυλίου και εικονοποιεί τον θάνατο και τη φρίκη. Χρησιμοποιείται γ’ πρόσωπο για να δοθεί ένα ύφος υποβλητικό και υπαινικτικό. Ο λόγος είναι ασθματικός και κατακερματισμένος, όπως και στο ποίημα του Ν. Εγγονόπουλου,για να δείξει τη διάλυση και την καταστροφή που προκαλεί ο πόλεμος. Ανήκει στα ποιήματα για την ποίηση, καθώς τονίζει το χρέος των ποιητών και της ποίησης σε δύσκολες περιόδους, που δεν είναι άλλο, παρά η αφύπνιση και ο ενεργοποίηση των πολιτών. Χαρακτηριστικός είναι ο τελευταίος στίχος, ο οποίος, τιθέμενος σε παρένθεση, ουσιαστικά απευθύνεται στον εαυτό του για να εκφράσει την άποψη του ποιητή για το χρέος της ποίησης. Εικόνες του ποιήματος: Το ποίημα διαρθρώνεται με βάση 4 εικόνες που όλες μαζί συνθέτουν την εικόνα του εμφυλίου πολέμου: 1. οι φίλοι που είναι συνήθως οι συγκρατούμενοι του ποιητή, που χάνονται, φεύγουν. Μέσα από την εικόνα αυτή δείχνει ο Αναγνωστάκης την αδικία των εκτελέσεων και τους ανθρώπους που χάνονται άδικα. (οπτική εικόνα) 2. οι φωνές: αναφέρεται στα ουρλιαχτά και το κλάμα των παιδιών που ακούγονται μέσα στη νύχτα. Ο χρόνος (νύχτα) έχει διαλεχτεί μάλλον εσκεμμένα, για να επιτείνει την έννοια του τραγικού. (ακουστική –οπτική εικόνα) 3. τα ερείπια: με αυτή την εικόνα (οπτική) ολοκληρώνεται η περιγραφή του τραγικού σκηνικού του εμφυλίου πολέμου. Παντού επικρατεί καταστραφή. Τα ερείπια δεν είναι μόνο υλικά, αλλά πρόκειται και για την κατάρρευση των ιδανικών, των αξιών.Άλλωστε η σημαίες (εθνικό σύμβολο) παραουσιάζονται σάπιες, τρυπημένες, για να δηλωθεί ο εθνικός διχασμός και ο εμφύλιος. 4. οι εφιάλτες: η εικόνα αυτή μεταφέρεται στη φυλακή και δείχνει τον ψυχισμό των μελλοθάνατων, οι οποίοι ζουν με τον εφιάλτη της εκτέλεσής τους. Ο «ΔΙΑΛΟΓΟΣ» ΤΩΝ 2 ΠΟΙΗΜΑΤΩΝ Μπορούμε να μιλήσουμε για «διάλογο» των 2 ποιημάτων εξαιτίας: Της κυριαρχίας του ίδιου ύφους και του ασθματικού λόγου. Της θεματικής συνάφειας. Της ασάφειας του τίτλου του ποιήματος του Αναγνωστάκη, της σκόπιμης ίσως, ώστε να επιτρέπει το συσχετισμό του ποιήματός του με το Νίκο Εγγονόπουλο. Τη συνάφεια των χρονολογιών (1948-1949 αντίστοιχα). πηγή φωτογραφίας:

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C105/65/529,1883/

Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ-ΟΜΑΔΑ Α'

ΟΜΑΔΑ Α' ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ: Η.Μ. Β.Ο. Σ.Π. Ε.Κ. Ερώτηση 1 Η ονομασία του ποιήματος που μας δόθηκε είναι <<Δώρο Ασημένιο Ποίημα>> και ο δημιουργός του είναι ο Οδυσσέας Ελύτης.Το ποίημα αυτό,που γράφτηκε το έτος 1971, αναφέρεται εξ’ ολοκλήρου στα γεγονότα που διαδραματίστηκαν κατά την περίοδο της δικτατορίας και συγκεκριμένα στην καταπίεση και την αδυναμία έκφρασης των απόψεων των ανθρώπων εξαιτίας του ολοκληρωτικού καθεστώτος της δικτατορίας που επικρατούσε στην χώρα. Ερώτηση 2 Β)Το ποίημα σχετίζεται άμεσα με τα γεγονότα της εποχής δηλαδή του δικτατορικού καθεστώτος.Αυτό επιβεβαιώνεται με τη χρήση ορισμένων λέξεων και φράσεων μέσα στο κείμενο που αναφέρονται σε όλα όσα διαδραματίστηκαν στην εποχή με τρόπο άμεσο αλλά και έμμεσο.Οι φράσεις <<Η γλώσσα που μιλώ δεν έχει αλφάβητο>> , <<μονάχα στους καιρούς της λύπης και της εξορίας>> , <<που αν τύχει και βαλθείς για να την αποκαταστήσεις πας αμέσως φυλακή>> , <<δίνεις λόγο σε ένα πλήθος Εξουσίες>> , <<Όπως γίνεται για τις συμφορές>> , <<Και να δώσει μιαν αλήθεια>> , <<Δώρο Ασημένιο Ποίημα>> , δηλώνουν την πολιτική κατάσταση της Ελλάδας κατά την οποία οι άνθρωποι και ειδικότερα οι καλλιτέχνες καταπιέζονται ηθικά,πνευματικά και ψυχικά, αφού δεν τους επιτρέπεται να εκφράζουν τις απόψεις και τα πιστεύω τους.Επιπλέον, αξίες όπως η δικαιοσύνη και η ελευθερία εξαιτίας της αλλοτροίωσης που υφίστανται σε τέτοιες κρίσιμες εποχές, εκτιμώνται πολύ περισσότερο από τους ανθρώπους,καθώς οποιοσδήποτε και αν προσπαθήσει να αποκαταστήσει τη δημοκρατία καταδιώκεται από τις εξουσίες, τις αρχές δηλαδή της χώρας, που στην περίπτωση αυτή ταυτίζονται με τις συμφορές και τα δεινά.Παρόλα αυτά, ο ποιητής τονίζει ότι αν καταφέρουμε και επαναφέρουμε την δημοκρατία και την ελευθερία τότε ταυτόχρονα θα κερδίσουμε και την αλήθεια, την οποία οι άνθρωποι έχασαν λόγω του ότι τα δικτατορικά καθεστώτα προσπαθούνε να ωραιοποιήσουν καταστάσεις λέγοντας ψέματα και αποκρύπτοντας τους πραγματικούς τους σκοπούς.Έτσι λοιπόν, δωρίζοντας ο ποιητής στους αναγνώστες το ασημένιο ποίημα, τους δίνει την αλήθεια της κατάστασης, που τους κρύβουν όλοι οι υπόλοιποι.Όλες αυτές οι προαναφερθείσες λέξεις και φράσεις επιλέχθηκαν από τον ποιητή στην προσπάθειά του να πει με τρόπο συγκαλυμμένο όσα επιθυμεί.Χρησιμοποιώντας την αλληγορία επιτυγχάνει να διαπεράσει τα μηνύματα που αντιπαρατίθενται στα δικτατορικά καθεστώτα.Επίσης η χρήση λέξεων-συμβόλων συμβάλει στο να γίνουν τα μηνύματα αντιληπτά από τους αναγνώστες χωρίς όμως να είναι κατακριτέα από τις αρχές εκείνης της εποχής.

Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ΗΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ-ΟΜΑΔΑ Γ'

ΟΜΑΔΑ Γ' Ερώτημα Α Eπεβλήθη με την απροκάλυπτη βία των όπλων και τουλάχιστον την ηθική αυτουργία των Ηνωμένων Πολιτειών , από μια ομάδα (χούντα) επίορκων αξιωματικών, την νύκτα της 20ης προς 21η Απριλίου και κατέρρευσε την 23η Ιουλίου 1973 κάτω από το βάρος του προδοτικού και εγκληματικού πραξικοπήματος εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Προέδρου της ,Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, που οδήγησε στην τουρκική εισβολή στη νήσο. Σύμφωνα με την παραπάνω πηγή μπορούμε όντως να επιβεβαιώσουμε πως τα τραγικά γεγονότα επιρέασαν τον Σεφέρη στο ποιήμα ΄΄Επι Ασπαλάθων΄΄. ΠΗΓΗ: http://www.sfea.gr/dictact.htm Ερώτημα Β Κάποιες λέξεις οι οποίες επιβεβαιώνουν την επίδραση των γεγονότων αυτών στο ποίημα είναι: στ.1 η λέξη <<ωραίο>> υποδηλώνει την ειρωνική στάση του ποιήτη απέναντι στην ατμόσφαιρα που επικρατούσε στο Σούνιο. Στη συνέχεια η φράση τα μεγάλα τους <<βελόνια>>, στους <<αγκαθερούς ασπάλαθους>>.Επομένως με τις παραπάνω φράσεις φανερώνεται ότι υπαινικτικά μιλάει ο ποιητής για το δικτατορικό καθεστώς.

Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ- ΟΜΑΔΑ Ε΄

Ομάδα Ε’ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ Η. Μ. Δ. Μ. Γ. Ε. Απάντηση πρώτης ερώτησης: Το ποίημα ¨Νέοι της Σιδώνος,1970¨ συντέθηκε από τον μεταπολεμικό ποιητή Μ. Αναγνωστάκη ,το 1970, και ανήκει στην συλλογή ¨Ο Στόχος¨. Συγκεκριμένα είναι στενά συνυφασμένο με την εποχή της δικτατορίας, διότι στόχος του είναι να παρακινήσει οριμένους νέους οι οποίοι έχουν επαναπαυθεί σε μία δύσκολα ανατρεπόμενη κατάσταση.Ο ποιητής προσδίδει στο ποίημα του έναν ειρωνικό και σαρκαστικό τόνο κάνοντας το άτομο πιο ενδιαφέρον και ιδιαίτερο για τον αναγνώστη. Απάντηση δεύτερης ερώτησης: Το ιστορικό πλαίσιο δημιουργίας του ποίηματος επηρεάζει σημαντικά τον ποιητή. Ο ποιητής εκφράζει την πίκρα του για την συμπεριφορά κάποιων νέων της εποχής που θυμίζουν τους αντίστοιχους του καβαφικού ποιηματος. Ειδικότερα ο ποιητής πικραίνεται για την ανεκτική στάση τους απέναντι στο καθεστώς της χόυντας.Στόχος του είναι να αφυπνίσει τη νέα γενιά για να ξεσηκωθεί εναντίον του καθεστώτος. Λέξεις ή φράσεις που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την εποχή είναι οι εξής:¨τα παιδάκια που πεθαίνουν¨,¨ήρωες που σκοτώθηκαν¨,¨επαναστάτες¨,¨καημό¨,¨στους αγώνες του καιρού μας¨,¨δικαιούσθε¨.Ο ποιητής χρησιμοποιεί αυτές τις φράσεις για να συνδέσει το ποιημά του με την εποχή συγκαλυμμένα και υπαινικτικά. Εξαιτίας της απαγόρευσης της ελευθερίας του λόγου εκφράζει τα μηνυματά του έμμεσα.

Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ-ΟΜΑΔΑ Δ΄

ΟΜΑΔΑ Δ' 1. Συνθέτουμε ένα κείμενο για το λογοτεχνικό έργο που μελετήσαμε και καταγράφουμε σε αυτό στοιχεία που αφορούν την ταυτότητά του, όπως δημιουργό, έτος δημιουργίας, υπόθεση και σχέση αυτής με την περίοδο της δικτατορίας. Το ποιήμα συγγράφηκε από τον ποιητή Μανώλη Αναγνωστάκη στη Θεσσαλονίκη στις μέρες του 1969, όπως δηλώνεται και από τον τίτλο, και ανήκει στην ποιητική συλλογή ΄΄Ο Στόχος΄΄ που δημοσιεύτηκε το 1970. Η ''Θεσσαλονίκη'' αναφέρεται στο μεταναστευτικό ρεύμα του 1950-1960 και έχει ως στόχο να υπαινήξει την τότε πολιτική κατάσταση, δηλαδή το δικτατορικό καθεστώς που ωραιοποιούσε τις καταστάσεις και τα γεγονότα. 2. Επιχειρούμε (α) να καταγράψουμε την επίδραση που άσκησε το κοινωνικό και πολιτικό γίγνεσθαι της εποχής και της χώρας στη δημιουργία του συγκεκριμένου λογοτεχνικού έργου, (β) να εντοπίσουμε στο κείμενο τις λέξεις ή φράσεις που συνδέονται άμεσα ή έμμεσα με την εποχή. Τέλος, (γ) σχολιάζουμε αν κατά τη γνώμη μας οι όποιες επιλογές (λέξεων, φράσεων, ύφους κειμένου) έγιναν απο το δημιουργό στην προσπάθειά του να πει με τρόπο συγκαλυμμένο όσα επιθυμεί. α) Το 1967 υπήρξε η εγκαθίδρυση της δικτατορίας με τη χρήση βίας που αδιαμφισβήτητα επηρέασε την ψυχολογική κατάσταση του ποιητή. β) Φράσεις που δηλώνουν την επίδραση του ποιητή από το καθεστώς της δικτατορίας είναι : ''Η Ελλάς των Ελλήνων'', η επανάληψη του επιθέτου ''ωραία'' που χρησιμοποιείται ειρωνικά, ''-εγώ συναλλάσομαι... αυτός συναλλάσεται-'' και ''-εμείς μεταναστεύουμε... αυτοί μεταναστεύουν-'' γ) Ο δημιουργός μέσω των επιλογών αυτών (λέξεων, φράσεων και ύφος κειμένου) προσπαθεί με τρόπο συγκαλυμμένο να περάσει κάποια μηνύματα στον αναγνώστη, σύμφωνα με την πολιτική κατάσταση και την γενικότερη κατάσταση που επικρατούσε εκείνη την εποχή. Αυτό το επιτυγχάνει με την χρήση της ειρωνίας.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ- ΟΜΑΔΑ ΣΤ'

ΟΜΑΔΑ ΣΤ’ ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ Λ. Κ. Ζ. Γ. Ι. Β. 1.ερώτηση Ο συγγραφέας του διηγήματος ο Μάριος Χάκκας δημοσίευσε το έργο του το 1971 στην περίοδο της δικτατορίας. Το έργο αναφέρεται σε έναν ήρωα, ο οποίος στα νεανικά του χρόνια ήταν ενεργό μέλος της αντίστασης, κατά την οποία είχε κιόλας φυλακιστεί. Τώρα πια με το προχωρημένο της ηλικίας του βρίσκει δικαιολογίες, ώστε να αποφύγει την ανάμιξή του στην εγκαθίδρυση της δημοκρατίας. Κύρια δικαιολογία είναι το ψαράκι του για το ποιος θα νοιαστεί αν εκείνος δεν γυρίσει ξανά. 2.ερώτηση Α. Την 21 Απριλίου 1967 η Ελλάδα από τότε και τα υπόλοιπα επτά χρόνια γνωρίζει τη δικτατορία. Με πρωτεργάτες τους στρατιωτικούς και πολιτικούς όπως Γ.Παπαδόπουλος Ν.Μακαρέζο και Σ.Παττακός δημιουργούν ένα στρατηγικό πραξικόπημα. Πρωθυπουργός ορίζεται ο Κ.Κόλλιας. Β. Μέσα στο κείμενο διαφαίνεται η επίδραση των παραπάνω γεγονότων στο κείμενο του Μ.Χάκκα όπως ό,τι γίνονταν συγκεντρώσεις κρυφά όπου άκουγαν μουσική, η οποία αναφέρονταν σε εκείνα τα δύσκολα χρόνια .Άλλο παράδειγμα είναι τα λόγια του πρωταγωνιστή << θα τους ρίξει ο λαός >> εννοώντας τη θέληση για ανατροπή του καθεστώτος. Γ. Κατά τη γνώμη μας ο συγγραφέας προσπαθεί να πει με συγκαλυμμένο τρόπο όσα επιθυμεί . Χρησιμοποιεί αρκετές ειρωνικές εκφράσεις , όπως το δικτατορικό εμβατήριο ( το πυροβολικό ). Το ύφος του κειμένου είναι παραστατικό , δίνει ζωντάνια μέσα από τις οπτικοαουστικές εικόνες. Απο την άλλη, ο ίδιος ο ήρωας που εφησυχάζει, χρησιμοποιώντας για άλλοθι το ψαράκι στη γυάλα, παρουσιάζεται με τρόπο ειρωνικό και έτσι με υπαινιγμούς ενδεχομένως να αναφέρεται ο συγγραφέας σε όλους εκείνους που κατά την περίοδο της δικτατορίας είχαν αποδεχτεί την κατάσταση και δεν αντιδρούσαν.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΣΕΝΑΡΙΟΥ: Η ΟΠΤΙΚΗ ΤΩΝ ΤΕΛΕΙΟΦΟΙΤΩΝ ΤΗΣ Γ΄ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 17ης ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ- ΟΜΑΔΑ Β΄

ΟΜΑΔΑ Β' ΜΕΛΗ ΟΜΑΔΑΣ E.X. Σ.M. Γ.Π. Ε.Τ 1) Ο Μανόλης Αναγνωστάκης ήταν Έλληνας ποιητής της πρώτης μεταπολεμικής γενιάς γεννηθείς το 1925 στη Θεσσαλονίκη, έζησε δηλαδή κατά την περίοδο του Εμφυλίου πολέμου. Το ποίημα «στο παιδί μου» εντάσσεται στην ποιητική συλλογή «Ο Στόχος» εκδοθείσα το 1970 και πραγματεύεται την τάση των εξουσιαστών να εξωραϊσουν την κατάσταση της δικτατορίας χρησιμοποιώντας αλληγορικά στοιχεία ήδη απ’τον πρώτο στίχο. Αναλυτικότερα, παρομοιάζεται το πλήθος με το παιδί, το οποίο δέχεται αδιάκοπα ψεύτικα μηνύματα έχοντας ως αποτέλεσμα την διαστρέβλωση της άποψής του για τον κόσμο αναφορικά με την ηθική, το σωστό και το λάθος. Ωστόσο, στον τελευταίο στίχο, ο ποιητής αγανακτεί και αποφασίζει να πει την αληθεια στα παιδιά, πράξη που οδηγεί τα τελευταία στον σχηματισμό νέας άποψης. Το εναρκτήριο έναυσμα του συγγραφέα για να απομυθοποιήσει τελικώς τον πλασματικό κόσμο στον οποίο ζουν, αποτελεί η δυσανασχέτηση του παιδιού εξ αρχής,στην αποδοχή της ψεύτικης αλήθειας. 2) Οι περισσότεροι ποιητές συχνά επηρεάζονται απο τις κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες της εκάστοτε εποχής στην οποία ζουν, έτσι και στην ποίηση του Μ. Αναγνωστάκη, εντοπίζονται στοιχεία από την Μεταπολεμική Ελλάδα, από την Ελλάδα εκείνη της Χούντας, της δικτατορίας και του φασισμού. Πιο συγκεκριμένα, στο ποίημα «στο παιδί μου», ο τελευταίος, μα μεγίστης σημασίας για την κατανόηση του βαθύτερου νοήματος του ποιήματος, στίχος,(Α, φτάνει πια! Πρέπει να λέμε την αλήθεια στα παιδιά.) υποδηλώνει την αγανάκτηση του ποιητή στο παρόν φασιστικό καθεστώς και την απόφασή του να σταματήσει να προβάλλει ωραιοποιημένες τις καταστάσεις που επιβάλλονται απ’την εξουσία. Το ύφος του λογοτέχνη, είναι ειρωνικό και υπαινικτικό, εφ’όσον η έκδοση του συγκεκριμένου ποιήματος πραγματοποιήθηκε εν μέσω της δικατορίας (1970). Επομένως, ήταν ανέφικτο να εκφράσει ελεύθερα την άποψή του, καθ’ότι θα έπρεπε να υποστεί τις καταστροφικές συνέπειες.

ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ: ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΒΕΛΙΝ - ΜΙΣ ΜΑΝΤΟΟΥ

ΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΕΤΕ ΤΙΣ ΔΥΟ ΗΡΩΙΔΕΣ ΕΒΕλΙΝ – Μ.ΜΗΝΤΟΟΥΣ ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΤΕ ΤΗΝ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥΣ ΣΤΑ ΔΙΛΗΜΜΑΤΑ ΤΟΥΣ (ΘΕΤΙΚΗ-ΑΡΝΗΤΙΚΗ) Η ΕΒΕΛΙΝ Η Έβελιν πρόκειται για μία τυπική γυναίκα του 20ου αιώνα, η οποία είναι να ασφυκτιά από τη καταπιεστική κοινωνία στην οποία έχει μεγαλώσει και ζει. Οι αναχρονιστικές αντιλήψεις θέλουν τους ανθρώπους τις μικροαστικής κοινωνίας και ειδικά τις γυναίκες να ζουν μίζερα και βλέπουν τη ζωή να περνά δίπλα τους χωρίς να την παίρνουν στα χεριά τους. Μια τέτοια γυναίκα είναι και η Εβελυν ,η οποία φαίνεται να είναι άβουλη και ανεκτική αφού υπομένει στωικά την άσχημη συμπεριφορά που έχουν τόσο το αφεντικό στη δουλειά της όσο και ο πατέρας της στο πρόσωπο της, γεγονός που μας οδηγεί στο να τη χαρακτηρίσουμε και καλόκαρδη, αφού εκείνη συνεχίζει να τους αγαπάει και να τους φροντίζει χωρίς να αντιδρά, οντάς απαθής .Την αδιάφορη κατά τα άλλα ζωή της έρχεται να φωτίσει ο Φρανκ, ένας άντρας πολύ σωστός ,καλός και ανοιχτόκαρδος, ο οποίος φαίνεται να την αγαπάει και να την φροντίζει όσο κανένας άλλος. Παρόλα αυτά όταν εκείνος της ζητά να μεταναστεύσουν και να αρχίσουν τη ζωή τους στο Μπουένος Άιρες εκείνη διατηρεί πολλές επιφυλάξεις για την απόφαση της αυτή παρά την αγάπη που του έχει. Η Εβελυν φαίνεται να είναι πολύ υπεύθυνη και να έχει ηθική συνείδηση αφού δεν θέλει να αθετήσει την υπόσχεση που έδωσε στη μητέρα της να προσέχει τον πατέρα και τα αδέλφια της όταν εκείνη πεθάνει. Όταν πρέπει λοιπόν να αποφασίσει για το δίλημμα που έχει εμφανιστεί στη ζωή της τότε παίρνει πολύ σοβαρά την υπόσχεση της αυτή πράγμα που βαραίνει τη συνείδηση της και δεν της επιτρέπει να φύγει από τη μίζερη ζωή της και να ζήσει έτσι όπως επιθυμεί και με αυτόν που αγαπάει. Έτσι λοιπόν οι ένοχες καταβάλουν την Εβελυν η οποία εν τέλει αποφασίζει να μη φύγει και φροντίζει την οικογένεια της. Αυτή η πράξη φανερώνει τόσο την ηθική συνείδηση της πρωταγωνίστριας όσο και την αδυναμία της να αντιμετωπίσει τους φόβους και τη δείλια της και να ελευθερωθεί. Η ΜΙΣ. ΜΗΝΤΟΟΥΣ Η Μ.Μηντοους αρχικά φαίνεται ότι είναι μελαγχολική ,ψυχρή και έχοντας ένα βλέμμα απελπισίας να περνά μέσα από τους διαδρόμους του σχολείου στο οποίο δουλεύει. Έπειτα όταν μπαίνει στην τάξη δείχνει τόσο αυστηρή που ακόμα και οι μαθήτριες τους τρόμαξαν. Η καρδία της είναι πληγωμένη και είναι ψυχολογικά κατεστραμμένη αφού ο μικρότερος σε ηλικία αρραβωνιαστικός της έγραψε ένα γράμμα στο οποίο της λέει πως θέλει να ακυρωθεί ο γάμος που πρόκειται να έκαναν. Η ίδια νιώθει προδομένη και πολύ απογοητευμένη από τον αγαπημένο της που ξαφνικά άλλαξε τη γνώμη του και αποφάσισε να την παρατήσει και πιστεύει ότι το γεγονός αυτό θα διαβάλλει την τιμή της και θα πρέπει να αλλάξει πόλη και σχολειό έτσι ώστε να ξαναρχίσει τη ζωή της κάπου που δεν γνωρίζουν για εκείνη. Φαίνεται να βάλλεται από τα ειρωνικά βλέμματα των συναδέλφων της και προσπαθεί με κάθε τρόπο και ηρεμία που της έχει απομείνει να χειριστεί την κατάσταση και να αμυνθεί. Υπάρχει μέσα στο κείμενο μια αντίθεση ανάμεσα στην ευτυχία και τη θλίψη που νιώθει η ηρωίδα. Η πρωταγωνίστρια φαίνεται να κινείται ανάμεσα στην ευτυχία που ένιωθε πριν το γράμμα άλλα και τη δυστυχία που νιώθει όταν το παίρνει. Όμως στο τέλος του διηγήματος όταν είναι αποφασισμένη ότι πρέπει να αλλάξει τη ζωή της λαμβάνει ένα γράμμα που της ανατρέπει όλο το σκηνικό αφού ο αγαπημένος της άλλαξε γνώμη και θέλει να παντρευτούν . Εκείνη μεθυσμένη από χαρά και ελπίδα παραβλέπει τις παρατηρήσεις τις διευθυντρίας και πηγαίνει στην τάξη με χαμόγελο και κέφι να συνεχίσει το μάθημα μουσικης.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ:ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΒΕΛΙΝ-ΜΙΣ ΜΑΝΤΟΟΥ

 Aφού διαβάσετε της Κ. Μάνσφηλντ ‘’Μάθημα μουσικής’’ (Β.14 σελ.263), να συγκρίνετε τις 2 γυναίκες των διηγημάτων του Τζόυς και της Μάνσφηλντ και την αντίδρασή τους (θετική ή αρνητική)στα διλήμματα που αντιμετωπίζουν (Δοκίμιο 600 λέξεων περίπου) Διαβάζοντας τα κείμενα (Έβελιν-Μάθημα μουσικής) αντιλήφθηκα ότι και τα 2 αναφέρονται σε 2 διαφορετικές ηρωϊδες που ίσως συμπίπτουν σε μερικά σημεία ,στα οποία θα αναφερθώ παρά κάτω. Αρχικά στο διήγημα Έβελιν συναντήσαμε μια νέα κοπέλα η οποία ζούσε μια άθλια ζωή μετά τον θάνατο της μητέρας της. Σ’ όλο το κείμενο γίνεται αντιληπτή η τάση φυγής της, καθώς δείχνει να μην αντέχει την μίζερη ζωή που ζει, επιθυμώντας να δραπετεύσει με τον αγαπημένο της Φράνκ αναζητώντας μια καλύτερη ζωή απ’ αυτήν. Η επιθυμία της ,όμως αυτή, έμεινε ανικανοποίητη διότι η Έβελιν δεν μπορούσε να αθετήσει την υπόσχεση που έδωσε στην μητέρα της πριν πεθάνει, ότι δηλαδή θα έμενε να προσέχει την οικογένεια της. Οι ενοχές νίκησαν την επιθυμία της ψυχής της και αποφάσισε να καθηλωθεί στο ανυπόφορο περιβάλλον και την μίζερη ζωής της, και να εγκαταλείψει τον Φράνκ ,που μαζί του θα έβρισκε την ευκαιρία να ευτυχίσει και να ζει ελεύθερα. Αντίθετα στο άλλο διήγημα συναντήσαμε την Μις Μήντοους, η οποία ήταν δασκάλα μουσικής. Ο αγαπημένος της, Μπάζιλ, την παράτησε αφήνοντας της μόνο ένα γράμμα χωρισμού γεγονός που της δημιούργησε τεράστια απογοήτευση και λύπη. Η Μις Μήντοους χωρίς να μπορεί να αντιδράσει ‘’ξεσπάει’’ στις μαθήτριες της, βάζοντας τες να τραγουδούν θρηνητικά τrαγούδια, γιατί τέτοιου είδους τραγούδια την εξέφραζαν έπειτα από τον χωρισμό της με τον Μπάζιλ. Αργότερα όμως ένα γράμμα μετάνοιας από τον Μπάζιλ για τα λόγια του, της βάζει το χαμόγελο στα χείλη και χαρούμενη βάζει τα κορίτσια να αλλάξουν είδος τραγουδιού, βάζοντας τες να τραγουδούν τραγούδια γεμάτα χαρά και αγάπη ,αφού αυτά τα συναισθήματα είχε εκείνη τη στιγμή. Το κοινό που διακρίνω ανάμεσα στις 2 γυναίκες είναι οι στεναχώριες που βιώνουν για διαφορετικούς λόγους και η αγάπη που νιώθουν για τους αγαπημένους τους. Όμως η αγάπη αυτή είναι διαφορετική για την κάθε μια! Η Έβελιν παρ’ όλο που αγαπούσε πολύ τον Φράνκ ,τον άφησε να φύγει ακόμα και αν η ίδια επιθυμούσε πιο πολύ να φύγει από την μίζερη ζωή της, Δείχνει την αποστασία της από την αγάπη της για τον Φράνκ και την απόφασή της να μην ευτυχήσει και να συνεχίσει να υπομένει στις δύσκολες συνθήκες. Εδώ διακρίνεται η ματαιότητα της φυγής, αφού τελικά δεν έφυγε και η αλλόκοτη και απροσδόκητη απόφασή της να μείνει πίσω. Από την άλλη πλευρά η Μις Μήντοους αγαπούσε και αυτή πολύ τον Μπάζιλ και όταν την εγκατέλειψε ,φάνηκε η λύπη της και η επιθυμία της να γυρίσει πίσω. Όταν τελικά ο Μπάζιλ γύρισε ,εκείνη τον δέχτηκε πίσω χωρίς καμία αντίρρηση ,αλλά έδειχνε χαρούμενη για την επιστροφή του. Εδώ, δείχνει την ανίκητη αγάπη της για τον Μπάζιλ που τον δέχεται ό, τι και αν έγινε. Η αγάπη και των 2 γυναικών λοιπόν είναι μεγάλη αλλά διαφορετική γιατί η κάθε μία διάλεξε άλλον τρόπο να την εκφράσει. Άρα συνοπτικά ,στα διλήμματα που αντιμετωπίζουν οι 2 ηρωϊδες ,η Έβελιν έχει αρνητική αντίδραση καθώς δεν έφυγε με τον Φράνκ και καθηλώθηκε στην μίζερη ζωή της, ενώ η αντίδραση της Μις Μήντοους για την επιστροφή του Μπάζιλ είναι θετική γιατί χάρηκε αφάνταστα που γύρισε και τον δέχτηκε χωρίς καμία συνέπεια. Τα 2 διηγήματα δεν ταίριαζαν σε κανένα σημείο(χώρο,χρόνο κλπ.) όμως και στα 2 υπήρχε το αίσθημα της αγάπης που καταστράφηκε (Έβελιν) και διατηρήθηκε (Μάθημα μουσικής). (539 λέξεις)

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ-ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΒΕΛΙΝ ΜΙΣ ΜΑΝΤΟΟΥ ΤΟΥ ΔΙΗΓΗΜΑΤΟΣ "ΜΑΘΗΜΑ ΜΟΥΣΙΚΗΣ"

Από τα διηγήματα Έβελιν και Μάθημα μουσικής. Εργασία Π. Μπ. Σύγκριση δύο γυναικών Η ΄Εβελιν είναι ένα καταπιεσμένο κορίτσι που έχει εγκλωβιστεί στη μονότονη καθημερινότητά της, η οποία της δημιουργεί μια τάση φυγής από την οικογένειά της. Έχοντας έντονη την αίσθηση του καθήκοντος, διχάζεται ανάμεσα σε δύο επιλογές. Αυτή της καρδιάς της και την άλλη, της υπόσχεσης που έδωσε. Βιώνει μια εσωτερική σύγκρουση να ξεφύγει από τον ασφυκτικό κλοιό της οικογένειάς της και να αναζητήσει την εσωτερική της ελευθερία και ευτυχία στο πλευρό του Φρανκ. Η μις Μήντοους είναι μία γυναίκα που την ορίζει η προσωπική ζωή της στον επαγγελματικό της χώρο. Ανάλογα με τα συναισθήματά της η συμπεριφορά της διαμορφώνεται και επιδρά στις διαπροσωπικές της σχέσεις. Είναι ευαίσθητη και αφήνεται να παρασυρθεί από προσωπικές καταστάσεις που βιώνει. Προσπαθεί να ανταπεξέλθει στα καθήκοντά της, χωρίς επιτυχία, γιατί κατακλύζεται από ένα συναισθηματικό κυκεώνα. Επιφανειακά οι δυο γυναίκες φαίνονται διαφορετικές, ενώ στην πραγματικότητα έχουν την ίδια ευαισθησία, τις ίδιες ανάγκες για να ευτυχήσουν στη ζωή τους. Αντιδρούν με τον ίδιο τρόπο στην καθημερινότητά τους, χρησιμοποιώντας το συναίσθημα για να επιλύσουν τα διλήμματά τους. Και οι δύο επηρεάζονται από τις συναισθηματικές διακυμάνσεις που τους δυσκολεύει την επιβίωσή τους. Τονίζεται η εύθραυστη ισορροπία του γυναικείου συναισθηματικού κόσμου, που προσπαθεί μέσα από τις καθημερινές αντιξοότητες να εκφραστεί και να ανθίσει. Και οι δύο αντιλαμβάνονται την προσωρινή φύση της ευτυχίας, ειδικά σεότι αφορά την γυναικεία φύση που θεωρείται πιο ευάλωτη. Ο φόβος της ελευθερίας και του άγνωστου καθοδηγεί και τις δυο γυναίκες να παίρνουν λανθασμένες αποφάσεις, σε σημείο που να καθορίζεται η συμπεριφορά τους στους γύρω τους, αλλά και της ίδιας της ζωής τους. Η κυριότερη διαφορά τους είναι ότι η Έβελιν αποφασίζει εξαιτίας της υπόσχεσης να παραμείνει σε μία ανάξια ζωή, πληγώνοντας τον Φρανκ και κυρίως τον ίδιο της τον εαυτό. Ενώ η μις Μήντοους εξαιτίας ενός γράμματος που της έχει πληγώσει την αξιοπρέπειά, φέρεται αδιάφορα στους μαθητές της, υποτιμώντας τον εαυτό της.

ΟΜΑΔΑ Α΄: Η ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

Ανδρέας Λασκαράτος (http://el.wikipedia.org/wiki) Ο Ανδρέας Λασκαράτος γεννήθηκε το 1811 στο Ληξούρι και συγκεκριμένα στην εξοχική τοποθεσία Ριτσάτα, σε μία περίοδο που τα Επτάνησαπερνούσαν από τη γαλλική στην αγγλική προστασία. Από τη φύση του ήταν ενα σπινθηροβόλο πνεύμα, άνθρωπος ιδιαίτερα ανήσυχος, έξυπνος και ετοιμόλογος. Υπήρξε έντονα σατιρικός και αμετακίνητος στις απόψεις του, παραδίδοντας έργα που έρχονται σε σύγκρουση με τις αντιλήψεις της εποχής του. Το γεγονός ότι δε δίσταζε να εκφράζει ελεύθερα και ανεπηρέαστα τις απόψεις του στηλιτεύοντας την υποκρισία, αποτέλεσε την κύρια αιτία για τη φυλάκιση, τους διωγμούς και τους αφορισμούς που υπέστη κυρίως από την εκκλησία αλλα και από τους διάφορους θιγόμενους της εποχής του. Έζησε ολόκληρη τη διαδικασία της Ενωσης με την Ελλάδα, και μάλιστα αγωνίστηκε σκληρά με την πέννα του ενάντια στα πιστεύω των ριζοσπαστών για άνευ όρων παράδοση των Ιονίων Νήσωνστην Ελλάδα. Διέμεινε κατά τη διάρκεια των διωγμών του ανά περιόδους στην Κέρκυρα, τη Ζάκυνθο και το Λονδίνο, ενώ τα τελευταία του χρόνια βρέθηκε στο Αργοστόλι. Ως γόνος πλούσιας οικογένειας γαιοκτημόνων, σπούδασε νομικά στο Παρίσι, όμως το επάγγελμα του νομικού το εξάσκησε μόνο όταν είχε οικονομική ανάγκη. Υπήρξε μαθητής του Ανδρέα Κάλβου, ενώ γνώρισε και τον Διονύσιο Σολωμό, κάτι που ασφαλώς επηρέασε τη μετέπειτα πορεία του. Ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία, την ποίηση, ενώ είναι πιο γνωστός ως λιβελογράφος. Ήταν παντρεμένος με την Πηνελόπη Κοργιαλένειου, από γνωστή και εύπορη οικογένεια του νησιού, με την οποία απέκτησε δύο γιους και εφτά κόρες. Εξέδωσε αρκετές σατιρικές εφημερίδες όπως ο «Λύχνος», καυτηριάζοντας αδιακρίτως την ανηθικότητα, την αδικία, την υποκρισία. Πολλές φορές καταφέρθηκε εναντίον των πολιτικών και της ανικανότητάς τους, ενώ πολέμησε σκληρά τις θρησκευτικές προλήψεις και δοξασίες, κυρίως δε την αυθαιρεσία της θρησκευτικής αρχής. Στις 2 Μαρτίου 1856, ο μητροπολίτης Κεφαλλονιάς Σπυρίδωνας Κοντομίχαλος, στην αγγλοκρατούμενη τότε Κεφαλονιά, αφορίζει τον Ανδρέα Λασκαράτο λόγω του βιβλίου του «Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς» και φυσικά το βιβλίο. Ο αφορισμός είχε προαποφασιστεί και συνταχτεί νωρίτερα (φέρει την ημερομηνία 16 Φεβρουαρίου 1856)[1]. Ο Λασκαράτος καταφεύγει κυνηγημένος στη Ζάκυνθο, αλλά στις 16 Μαρτίου 1856 αφορίζεται και εκεί, από τον μητροπολίτη της, Νικόλαο Κοκκίνη Μίλτος Σαχτούρης(http://el.wikipedia.org/wiki) Γεννήθηκε στην κλινική Λούρου στην Αθήνα και ήταν γιος του δικαστικού και νομικού συμβούλου του κράτους, Δημητρίου Σαχτούρη και της Αγγελικής Παπαδήμα. Από το γένος του πατέρα του καταγόταν από την Υδραϊκή οικογένεια των Σαχτούρηδων και ήταν εγγονός του αξιωματικού του πολεμικού ναυτικού Μιλτιάδη Σαχτούρη και δισέγγονος του ναυμάχου του '21 Γιώργη Σαχτούρη. Όταν ήταν πέντε ετών η οικογένειά του εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα. Με την επίμονη προτροπή του πατέρα του, το 1937 άρχισε σπουδές νομικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στο σχολείο ήταν συμμαθητής με τον Επαμεινώνδα Γονατά. Το 1938 δημοσίευσε με το ψευδώνυμο Mίλτος Xρυσάνθης ένα διήγημα στο περιοδικό Εβδομάδα. Το 1939 πέθανε ο πατέρας του. Μερικά χρόνια αργότερα (1944), αν και βρισκόταν στο τέταρτο έτος της Νομικής, έκαψε τα βιβλία που διάβαζε, αποφασισμένος να επιδοθεί αποκλειστικά στην ποίηση. Την βιβλιοθήκη του πατέρα του, με τα νομικού περιεχομένου βιβλία, την πούλησε. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής έπασχε από φυματίωση με αποτέλεσμα για μεγάλο χρονικό διάστημα να παραμείνει καθηλωμένος στο κρεβάτι. Την εποχή του Εμφυλίου υπηρέτησε στον στρατό. Λασκαράτος Ο Λασκαρατος επειδή έζησε σε εποχή που η πατρίδα του ήταν πολιορκημένη αυτό τον επηρέασε αρνητικά στην τέχνη του και εκφράζει τα βιώματα του.Επιθυμεί την ελευθερία και κατηγορεί τους άλλους για υποκρισία και τους λέει να επαναστατήσουν. Σαχτούρης Ο Σαχτούρης χρησιμοποιεί απλή παραστατική γλώσσα και εκφράζει τα συναισθήματα φόβου εξαιτίας του πολέμου που επικρατούσε αυτόν τον καιρό. Γνώμη ομάδας Η ποίηση δεν είναι αποκομμένη από τους ανθρώπους διότι τα ποιήματα είναι επηρεασμένα από τον πόλεμο διότι δεν μπορείς να γράφεις χαρούμενα ποιήματα εννοώ έξω επικρατή πόλεμος. Και από τα συνθήματα τον ανθρώπων τα οποία είναι επηρεασμένα από αυτά που έχουν δει. Προβόδισμα 1)Στο ποίημα παρατηρείτε ομοιοκαταληξία διαφορετική από τις άλλες δηλαδή ο πρώτος στοίχος κάνει ομοιοκαταληξία με τον τέταρτο και ο δεύτερος με τον τρίτο 2) Οι στίχοι έχουν ολοκληρωμένο νόημα Ο στρατιώτης ποιητής : 1)Δεν υπάρχει ομοιοκαταληξία αλλά επανάληψη κάποιων στίχων 2. Οι στοίχοι δεν έχουν ολοκληρωμένο νόημα και κάποια λέξη μπορεί να είναι ένας ολόκληρος στίχος Στο πρώτο ποίημα (του Λασκαράτου) παρατηρούνται στοιχεία παραδοσιακής ποίησης: 1)έχει ομοιοκαταληξία. 2)έχει γνωρίσματα καθαρεύουσας γλώσσας Το δεύτερο ποίημα ( του Σαχτούρη)είναι μοντέρνο διότι: 1) δεν υπάρχει ομοιοκαταληξία 2) η γλώσσα είναι απλή δημοτική 2η ερώτηση Προβόδισμα Το ύφος του είναι σατιρικό και η ποίηση κριτικάρει τα αρνητικά της κοινωνίας. Ο στρατιώτης ποιητής: Η ποίηση επηρεάζεται από τα ιστορικά γεγονότα όπως όταν επικρατεί πόλεμος.Δηλαδή σε περίοδο πολέμου δεν υπάρχει η διάθεση να γραφτεί η ποίηση ούτε να υπάρχει τέχνη. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Και τα δύο ποιήματα είναι αυτοαναφορικά.

ΟΜΑΔΑ ΣΤ΄: Η ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

Κείμενο 1. Άσκηση 1 (μέρος πρώτο) Στο πρώτο κείμενο το ύφος του ποιητή είναι αυστηρό μα συνάμα και λυπημένο..καταθλιπτικό απογοητευμένο! Ο ποιητής μας,Νίκος Εγγονόπουλος μέσα από το κείμενό του εκφράζει τα συναισθήματά του,και τον θυμό του βασικότερα για τον θάνατο του ταυρομάχου Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα,ο οποίος απέθανε στις 19 Αυγούστου του 1936 στο χαντάκι του Καμίνο Ντε Λα Φουέντε. Καταλάβαίνουμε τον θυμό του ποιητή από όλο το κείμενο αλλά υπάρχουν κάποιες συγκεκριμένες εκφράσεις που τον τονίζουν ιδιαίτερα. Κάποιες από αυτές είναι οι εξής: «μα επί τέλους! Πια ο καθείς γνωρίζει πως από καιρό,και προ παντός στα χρόνια τα δικά μας τα σακάτικα,είθισται να δολοφονούν τους ποιητάς!» i) Να γράψετε ένα δικό σας ποίημα παραδοσιακό η μοντέρνο, στο οποίο, όπως και οι παραπάνω ποιητές,θα αναφερθείτεστον ρόλο που εσείς νομίζετε πως η ποίηση διαδραματίζει στη ζωή των ανθρώπων(ατομική εργασία,σχολική τάξη) Το να γράφω για μένα είναι τρόπος ζωής...η ποίηση με ανασταίνει..νιώθω να πετάω σε έναν ουρανό λέξεων και συναισθημάτων! Ποιήση για μέnα είναι η ελευθερία λόγου μα και ο μόνος τρόπος να εκφράσω τα συναισθήματα που κανείς δεν ξέρει.. μαυτόν τον τρόπο νιώθω ελεύθερη..δεν με φοβίζει τίποιτα όσο εχω χαρτί και στυλό.. είναι απλό.. Κάποιοι άθρωποι ίσως να μην καταλαβαίνουν το νόημα της ποίησης,ίσως γιατί δεν το ζουν δεν το έχουν μεσα τους.. Ερώτηση 2. Στο πρώτο ποίημα η άποψη του ποιητή για την ποίηση είναι ότι η ποίηση δεν μας βοηθά να ζούμε μα να πεθαίνουμε..Αυτό προφανώς είναι μεταφορικό. Ίσως θέλει να πει ότι οι ποιητές και η τέχνη γενικότερα πολλές φορές προβάλλουν πράγματα που σε μερικούς δεν αρέσουν, όπως ακριβώς συνέβη με τον Λορκα, γι' αυτό και δολοφονήθηκε. Όμως, η τέχνη πρέπει να είναι ελεύθερη... Στο δεύτερο κέιμενο η άποψη του ποιητή για ην ποίηση είναι ότι η ποίση δεν μπορεί να αλλάξει τα καθεστώτα, δεν μπορεί να αφυπνίσει τον λαό, να τον κάνει να επαναστατήσει, να αλλάξει τα πράγματα. Υπάρχουν κάποιες λέξεις ή φράσεις από κάθε ένα κείμενο οι οποίεςε φανερώνουν τον ορισμό της ποίησης.. Στο κείμενο του Ν.Εγγονόπουλου υπάρχουν οι εξής λέξεις οι οποίες μας αποδίδουν τον ορισμό της ποίησης σύμφωνα με τον ποιητή: «η τέχνη και η ποίησις μας βοηθούν να πεθάνουμε» κλπ

OMAΔΑ Δ΄: Η ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1 ΚΑΙ 2: Στο ποίημα του Καρυωτάκη "Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές..."υπάρχει σταυρωτή ομοικαταληξία ,ενώ στου Πατρίκιου ,ο οποίος είναι πιο σύγχρονος ποιητής ,δεν υπάρχει ομοιοκαταληξία. Τα σύμβολα που χρησιμοποιεί είναι περιθωριοποιημένοι, από την κοινωνία, ποιητές οι οποίοι δεν είναι αποδεκτοί απο την πλειονότητα λόγω των αμφιλεγόμενων τους ποιημάτων. Σε σύκριση με το ποίημα του Τίτου Πατρίκιου ,το ποίημα του Κ.Καρυωτάκη είναι πιο παραδοσιακό διότι έχει ομοιοκαταληξία και επίσης είναι μπαλάντα,η οποία είναι αυστηρό μετρικό είδος. Ο ρόλος του ποίηματος του Κ.Καρυωτάκη είναι να τονίσει το γεγονός ότι οι ποιητές είναι ξεχασμένοι γιατί οι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται πλέον για την ποίηση ,όπως παλιά.Αντίθετα, το ποίημα του Τίτου Πατρίκιου "Στίχοι 2" προσπαθεί να αφυπνίσει τους ανθρώπους ,μετά το πέρας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου ,και να τους πείσει πως πρέπει να ‘’ξυπνήσουν’’ και να αντισταθούν.Τα δύο ποιήματα έχουν διαφορετικό ρόλο και περιεχόμενο ,αλλά και τα δύο στοχεύουν στο να παρακινήσουν τους ανθρώπους να ξαναρχίσουν να διαβάζουν ποίηση. Το ποίημα ‘’Σαπφώ:κατθάνοισα δε κείσηι’’ αναφέρεται στους ανθρώπους οι οποίοι δεν ασχολούνταν με την ποίηση και έτσι όταν πέθαναν ήταν άδοξοι και ξεχασμένοι ,σε αντίθεση με τους ποιητές οι οποίοι επειδή έχουν αφήσει έργο στη ζωή τους απέκτησαν υστεροφημία και ήταν αγαπητοί στους ανθρώπους. Το ποίημα ‘’Σαπφώ:κατθάνοισα δε κείσηι’’ ,και το ποίημα ‘’Μπαλάντα στους άδοξους ποιητές’’ του Κ.Καρυωτάκη, παρουσιάζουν τις αντίθετες απόψεις αφού το πρώτο αναφέρεται στην άποψη ότι οι ποιητές μετά τον θάνατό τους αφήνουν έργο και τους θυμούνται σε αντίθεση με το δεύτερο το οποίο υποστηρίζει το ακριβώς αντίθετο ,πως δηλαδή οι ποιητές ύστερα από τον θάνατό τους μένουν ξεχασμένοι στους τάφους τους.Ακόμη το ποίημα ‘’Στίχος 2’’ του Τίτου Πατρίκιου ,τονίζει ότι η ποίηση ωφείλει να αφυπνίζει το λαό ενώ η Σαπφώ τονίζει ως χαρακτηριστικό της ποίησης την αιωνιότητα και την υστεροφημία. Άρα, υπάρχει μία βασική διαφορά ως προς το περιεχόμενο.

ΟΜΑΔΑ Γ΄: Η ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

Κώστας Καριωτάκης “Είμαστε κάτι...” Στο κείμενο του Κώστα Καριωτάκη εντοπίζουμε την πλεκτή ομοιοκαταληξεία στην πρώτη και στη δεύτερη στροφή του ποιηματός του. Ο πρώτος στοίχος κάνει ομοιοκαταληξεία με τον τελευταίο και ο δεύτερος με τον τρίτο. Στις δυο αυτές στροφές υπάρχουν προσωποποιήσεις “στ.2”, μεταφορές “στ.6”, εικόνες “στ.1”, παρομοιώσεις “στ.4 & 6” αλλά και διασκελισμός, αφού το νόημα των στίχων συμπληρώνεται στους επόμενους. Στην τρίτη και τέταρτη στροφή παρατηρούμε ότι υπάρχει μικρότερος αριθμός στίχων διότι το ποίημα είναι μπαλάντα. Σε αυτούς τους στίχους, όπως και στους προηγούμενους, υπάρχουν τα ίδια εκφραστικά μέσα. Στο δεύτερο ποιήμα του Τίτου Πατρίκιου “Οφειλή” δεν υπάρχει καθόλου ομοιοκαταληξεία, αλλά ούτε και εναλλαγή στίχων. 'Οπως και στο πρώτο ποίημα, έτσι και στο ποίημα η “Οφειλή” υπάρχει ποικιλία εκφραστικών μέσων, όπως παρομοιώσεις, μεταφορές κ.α, π.χ “Έτσι σαν δώρο...η ζωή”. Το ποιημά μας: “Σ' ένα χαρτί” Όταν πονέσω κλάψω και στεναχωρηθώ μέσα από ένα χαρτί τα συναισθήματα μου μπορώ να πω τους στίχους της καρδιάς μου μπορω να περιγράψω με λίγες λέξεις μονο τη μοναξιά μου να εκφράσω! Και τα δύο ποιήματα είναι αυτοαναφορικά, εκφράζουν δηλαδή τις απόψεις των ποιητών. Στο πρώτο ποιήμα ο Καριωτάκης αναφέρει από πού συλλαμβάνει την ποίηση του, από πού εμπνέεται (δηλαδή από ότι γίνεται γύρω του και τα αισθήματα που τον εκφράζουν) . Στο δεύτερο ποίημα ο Πατρίκιος εκφράζει τα αισθήματα που του δημιούργησε ο πόλεμος. Θέλει να εκφράσει την υστεροφημία για τα θύματα του πολέμου που μνημονέυει. Στον FRANCIS JAMMES .Είναι το παραθύρι σου κορνίζα που κρατεί βίλες, χωράφια, χιόνια, τον ορίζοντα πλατύ. Στον κήπο ποιήματα σιγά διαβάζεις κάθε Μάη και το γαλάζιο τ’ ουρανού στην υδροχόη κυλάει. Φίλε μου, το σπίτι αρμονικό, θα ξαναρθώ ποτές;... Ποιητηκή συλλογή: ΝΗΠΕΝΘΗ (1921) Ρόλος της ποίησης: Στο παραπάνω απόσπασμα αναφέρετε η άποψη πως την άνοιξη είναι η κατάλληλη εποχή για να διαβάζεις ποίηση, συγκεκριμένα στον κήπο κοιτάζοντας έξω. Ο ποιητής εδώ απευθύνετε σε κάποιον φίλο του που έχει καιρό να δει και έχει νοσταλγήσει!

ΟΜΑΔΑ Β : Η ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

ΠΟΙΗΤΙΚΕΣ ΛΕΞΕΙΣ: Τερπνόν, Ναμάτων, Κισσοστεφανωμένος, Ζωήν, Άσματα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ: Οίνου, ημέρας, δάκρυα, εικόνων, μεγάλοι «ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΒΑΣΙΛΕΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΟΘΩΝΑ» Σε αυτό το κείμενο η γλώσσα που χρησιμοποιείται από τον ποιητή είναι καθαρεύουσα. Αυτό μπορούμε να το εντοπίσουμε από διάφορες χαρακτηριστικές φράσεις και λέξεις στο κείμενο. Μερικά αξιοσημείωτα παραδείγματα είναι: «Εις τον ωραίον Βόσπορον, εις της Τρυφής τα στήθη, η ποίησις της νέας μας Ελλάδος εγεννήθη.» Στο ποίημα παρατηρούμε ότι κυριαρχεί κυρίως ζευγαρωτή ομοιοκαταληξία. «’Οταν» Η γλώσσα που χρησιμοποιείται σε αυτό το κείμενο είναι δημοτική και σύγχρονη. Μερικά παραδείγματα είναι: « ‘Οταν ακούω να μιλάνε για τον καιρό, όταν ακούω να μιλάνε για τον πόλεμο...» Επί πρόσθετα ο συγγραφέας σπάνια εως και καθόλου χρησιμοποιεί ομοιοκαταληξία. Από τις παραπάνω παρατηρήσεις συνηδιτοποιούμε ότι το ποιο παλιό και παραδοσιακό κείμενο είναι αυτό του Αλέξανδρου Σούτσου καθώς γίνεται έντονη η χρήση ομοιοκαταληξίας και καθαρεύουσας. Παράλληλα στο δεύτερο κείμενο παρατηρούμε ότι δεν γίνεται καθόλου χρήση ομοιοκαταληξίας και η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο ποιητής είναι πιο καθημερινή και δημοτική και αυτό το καθιστά πιο μοντέρνο από το πρώτο! Ο Αλέξανδρος Σούτσος (Κωνσταντινούπολη 1803- Αθήνα 1868) ήτανφαναριώτης ρομαντικός πεζογράφος, σατιρικός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας της Α’Αθηναϊκής Σχολής. Ήταν αδερφός του συγγραφέαΠαναγιώτη Σούτσου και ξάδερφος του συγγραφέα και διπλωμάτηΑλέξανδρου Ρίζου Ραγκαβή. Το σύνολο του λογοτεχνικού έργου του έχει σατιρικό χαρακτήρα. Με αυτό ήθελε όχι μόνο να θίξει τα κακώς κείμενα αλλά και να «διδάξει», αναδεικνύοντας τα προβλήματα που αντιμετώπιζε το νεοσύστατο κράτος σε όλους τους τομείς. Στόχος της σάτιράς του ήταν κυρίως ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας και ο αδερφός τουΑυγουστίνος και ο βασιλιάς Όθων, αλλά και οι πολιτικοί, οι βουλευτές, καθώς και καταστάσεις της κοινωνικής ζωής. Ο Όθων-Φρειδερίκος-Λουδοβίκος, πλήρες όνομα Όττο Φρίντριχ Λούντβιχ φον Βίττελσμπαχ (Otto Friedrich Ludwig von Wittelsbach) (1 Ιουνίου 1815 - 26 Ιουλίου 1867), ήταν Πρίγκιπας της Βαυαρίας και πρώτος Βασιλιάς του Βασιλείου της Ελλάδος, με τον επίσημο τίτλο «Βασιλεύς της Ελλάδος». Ο Μιχάλης Κατσαρός (1919-1998) γεννήθηκε στην Κυπαρισσία. Σε νεαρή ηλικία πήρε μέρος σε αριστερές πολιτικές οργανώσεις και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Το 1945 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και έζησε για πολλά χρόνια σε δύσκολες συνθήκες, ασκώντας διάφορα βιοποριστικά επαγγέλματα, όπως ταμίας σε εμπορικό κατάστημα, δημοσιογράφος στον παράνομο Τύπο και υπάλληλος στη ραδιοφωνία. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά "Θεμέλιο" (1947), "Ποιητική Τέχνη", "Τα Νέα Ελληνικά", "Αθηναϊκά Γράμματα" και "Στόχος" (1950) και το 1975 εξέδωσε το περιοδικό "Σύστημα", όπου δημοσίευε κυρίως δικά του κείμενα. Η πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία σημειώθηκε το 1946, με τη δημοσίευση του ποιήματος "Το Μπαρμπερίνικο καράβι" στο περιοδικό "Ελεύθερα Γράμματα". Tον ίδιο χρόνο δημοσίευσε σε ελεύθερο στίχο το ποίημα "Βγενιώ" στο ίδιο περιοδικό. Το 1949 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Μεσολόγγι". Παντρεύτηκε τη ζωγράφο Κούλα Μαραγκοπούλου. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές "Μεσολόγγι", 1949, "Κατά Σαδδουκαίων", 1953, "Οροπέδιο", 1956, "Σύγγραμμα", 1975, "Πρόβα και ωδές", 1975, "Ενδύματα", 1977, "Αλφαβητάριο - ποιήματα Α-Ω", 1978, "Ονόματα", 1980, "3Μ+3Μ=6Μ", 1981, "4 μαζινό", 1982, "Μείον ωά", 1985, "Ο πατέρας του ποιητή", 1987, "Κορέκτ, φόβος του ποιητή", 1996, "Εννέα το επτά", 1997, τα δοκίμια "Πας-Λακίς Michelet", 1973, "Σύγχρονες μπροσούρες", 1977-78, "Αυτοκρατορική πραγματικότητα", 1995, "Το κράτος εργοδότης", 1996, και το μυθιστόρημα "Οι συλλέκται της Μονόχρα", 1980. Τα ποιήματά του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και μελοποιήθηκαν από τους Μ. Θεοδωράκη, Γ. Μαρκόπουλο και Α. Κουνάδη. Το "Κατά Σαδδουκαίων" παρουσιάστηκε μελοποιημένο από γερμανό συνθέτη στο "Κουήν Ελίζαμπεθ Χωλ", στο Σάουθ Μπανκ του Λονδίνου (ο αγγλικός τύπος τον παρέβαλε με τους ποιητές Μπρεχτ, Χο Τσι Μινχ και Παντίλα). Πέθανε στην Αθήνα. Τέλος συμπεραίνουμε ότι και τα δύο ποίηματα είναι αυτοαναφορικά γιατί και τα δύο μιλάνε για την ποίηση. Όπως επίσης μέσα από την ποίηση εκφράζονται συναισθήματα και ιδέες σε περίοδο πολέμου! Η ποίηση ειναι πολυ συμαντική αφού επιρρεάζει τις σέψεις και την ψυχολογία των αναγνωστών αλλά την ίδια στιγμή μας δίνει πληροφορίες για την εποχή! Οι πληροφορίες για τον Μιχάλη Κατσάρο αντλήθηκαν από την ιστοσελίδα: http://www.greekbooks.gr/katsaros-mihalis.person , για τον Αλ. Σούτσο από την ιστοσελίδα http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%BB%CE%AD%CE%BE%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%9A._%CE%A3%CE%BF%CF%8D%CF%84%CF%83%CE%BF%CF%82 και για τον Όθωνα από την ιστοσελίδα http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%8C%CE%B8%CF%89%CE%BD_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%95%CE%BB%CE%BB%CE%AC%CE%B4%CE%B1%CF%82.

ΟΜΑΔΑ Ε΄: Η ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

1. Στο πρώτο ποίημα του Γιώργου Σαραντάρη ‘‘Δεν είμαστε ποιητές σημαίνει...’’ , ο ποιητής χρησιμοποιεί απλή δημοτική γλώσσα, καθημερινή και χωρίς ιδιωματισμούς. Σε αντίθεση το ποίημα της Βικτωρίας Θεοδώρου Εγκώμιο ειναι σε δημοτική γλώσσα όπως το παραπάνω ποίημα με κάποιους ιδιωματισμούς. Επίσης, στο ποίημα χρησιμοποιείται πεζολογικός τόνος, που είναι χαρακτηριστικό της μοντέρνας ποίησης, απλή δημοτική καθως και η αφήγηση γίνεται σε β’ πρόσωπο, συνεπώς ο αφηγητής είναι εσωτερικός και βιώνει τα λεγόμενά του. 2. Ποίηση είναι τρόπος έκφρασης, είναι τρόπος σκέψης. Ποίηση είναι η μόνη αληθινή αγάπη που μπορείς να στηριχτείς σε αυτήν ξέροντας πως δεν θα σε προδώσει. Ποίηση άσε με να χαθώ στις λέξεις σου πνίγοντας τη θλίψη μου. 3. Η άποψη του Σαραντάρη για το ρόλο του ποιητή είναι να αφυπνίσει τον κόσμο. Αντίθετα η Βικτωρία Θεοδώρου στις δυο τελευταίες στροφές παρουσιάζει την άποψη της για τον ρόλο του ποιητή. Η άποψη αυτή συμβαδίζει με το ποίημα του William Shakespeare που υποστηρίζει οτι η τέχνη δημιουργεί υστεροφημία, είναι αιώνια, άφθαρτη. Συνεπώς και τα τρία ποιήματα είναι αυτο-αναφορικά.

ΟΜΑΔΑ Γ΄ ΑΡΘΡΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΡΟΛΟ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ

ΟΜΑΔΑ Γ΄ Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ Στο ποίημα του ο Δ.Πούλιος δίνει δυο απόψεις σχετικά με το ρόλο του δρόμου. Πιο συγκεκριμένα ,κυριαρχεί η αντίφαση ανάμεσα στη λειτουργία του δρόμου ως ελπίδα ,χαρά και γιορτή και στη λειτουργία του ως αντικείμενο καταπίεσης ,που εκφράζεται με τις φράσεις "δρόμοι-αγωνία","δρόμοι-φονιάδες". Η καταπίεση ,λοιπόν, αυτή οφείλεται στην περίοδο του Εμφυλίου και της δικτατορίας ,κατά την οποία γράφεται το ποίημα, και επηρεάζει το πλήθος των αναγνωστών. Τα τελευταία αυτά στοιχεία συναντώνται και στο ποίημα του Αναγνωστάκη "Δρόμοι παλιοί" ,ενώ παράλληλα υπερτονίζεται η πολιτική επιρροή των στοιχείων αυτών , τα οποία σημαδεύουν ολόκληρο το ποίημα. Εν συνεχεία, το ποίημα παίρνει έναν μοναχικό τόνο, αφού υποδηλώνεται η αποξένωση και η αλλοτρίωση που απορρέουν από το φαινόμενο της αστικοποίησης. Ο δρόμος, λοιπόν, είναι ένα μοτίβο που επανέρχεται στη νεοελληνική λογοτεχνία, αφού ταυτίζεται με την καθημερινότητα των ανθρώπων, όπως στο ποίημα «Δρόμοι παλιοί» του Μ. Αναγνωστάκη, μεταπολεμικού, επίσης, ποιητή. Άλλες φορές, όμως, ο δρόμος αποτελεί σύμβολο, σύμβολο επανάστασης, καταπίεσης κτλ. Άλλοτε πάλι ο δρόμος δηλώνει την αστικοποίηση της ζωής και την αρνητική στάση των συγγραφέων απέναντι σε αυτή, μια αίσθηση αποπνικτική, μια αίσθηση μοναξιάς, αλλοτρίωσης, όπως στο κείμενο του Γ. Ιωάννου «Μες στους προσφυγικούς συνοικισμούς». Κάποιες φορές ο δρόμος δηλώνει τα συναισθήματα του λογοτέχνη, ανάλογα αν είναι δρόμος φωτεινός, κάτω από το φως του ήλιου ή δρόμος σκοτεινός, όπως στο κείμενο του Εμπερίκου ο»ο Δρόμος». Ε.Α. Β.Κ. Κ.Κ Ζ.Κ

ΟΜΑΔΑ Ε΄ "14 Ε.Μ. 49 ΕΤΩΝ" Γ. ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ

Δραστηριότητα: μεταγραφή του ποιήματος σε πεζό και μάλιστα σε μία σελίδα ημερολογίου από την οπτική γωνία της ηρωίδας του. ΟΜΑΔΑ Ε΄ 14 Ε.Μ, 49 ετών Σήμερα το πρωί όταν γύρισα σπίτι, καθώς άνοιξα την πόρτα του μεγάλου δωματίου αναμνήσεις από τα παλιά με κατέκλεισαν. Αναμνήσεις από τότε που η μοναξιά δεν ήταν η μόνη μου συντροφιά. Πώς κατέληξα έτσι; Πώς έφτασα σε αυτό το σημείο; Τα χρόνια περνούσαν και εγώ δεν τα πήρα χαμπάρι. Δεν πρόλαβα να καταλάβω. Τώρα η σκέψη του θανάτου με τριγυρίζει σαν κοράκι που περιμένει την κατάλληλη στιγμή για να δράσει. Ύπνος, καθάρισμα, φαί, ύπνος, καθάρισμα, φαϊ, ύπνος. Η αναπνοή σε μια ζωή άδεια είναι ένα ρολόι που χτυπάει. Όλα σκόνη, τα πάντα στάχτη, όλα σκόνη και στάχτη. Η ζωή πέρασε, η ζωή χάθηκε, το σούρουπο έρχεται, έφτασε και η νύχτα να! κατεβαίνει, τσακάλι που έχασε λαγό μες στα στενά του δάσους.... K.M Αν. Ε. Θ.Ε Αν. Β

ΟΜΑΔΑ ΣΤ΄: ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

Ερώτηση 1. Το έργο του Μανόλη Αναγνωστάκη μας παρουσιάζει κομμάτια απο τη ζωή των ανθρώπων που έζησαν στη διάρκεια του Εμφυλίου πολέμου. Ο ποιητής επηρεασμένος απο το χάος που επικρατεί γύρω του προσπαθεί να εκφράσει τα συναισθήματα του, τις σκέψεις και τα ερωτήματά του, διότι στο τέλος του ποιήματος αναφέρεται η φράση ‘‘Μα ποιος με πόνο θα μιλήσει για ολα αυτα; ’’ θέλοντας να αφυπνίσει τον κόσμο, ώστε να ξεσηκωθεί ο λαός και να κυρήξει έναρξη για επανάσταση.Κι εμείς πιστεύουμε πως η τέχνη έχει τη δυνατότητα να αφυπνίζει τους ανθρώπους, να τους στηρίζει, να τους συμβουλεύει, να προτείνει τρόπους και στάσεις ζωής. Eρώτηση 2. Το συγκεκριμένο ποίημα αναφέρεται στην εποχή του εμφυλίου πολέμου και ο ποιητής μέσα από αυτό εκφράζει ένα παράπονο και έμμεσα προσπαθεί να παρακινήσει τον αναγνώστη με στόχο να τον αφυπνίσει και να επαναστατήσει. Η λειτουργία αυτού του διαλόγου είναι ο ποιητής να δώσει την άποψή του μέσα απο ένα παραστατικό ποίημα, το οποίο φαίνεται οικείο και ζωντανό στα μάτια των αναγνωστών. Η αναφορά δηλαδή στο ρόλο της ποίησης προσδίδει στο ποίημα ακουστά γνωρίσματα μιας και οι ίδιοι οι αναγνώστες βιώνουν τα λόγια οπου αναφέρονται στο ποίημα. Ερώτηση 3. Ο στίχος που μας εντυπωσίασε και μας έβαλε σε σκέψεις ήταν ‘‘Σαν τρυπημένες σάπιες σημαίες’’ . Εδώ ο ποιητής έκανε κάτι πολύ έξυπνο και πρωτοπόρο, παρομοίασε δηλαδή την υπερηφάνεια του λαού με μία σημαία η οποία ήταν τρυπημένη και σάπια θέλοντας να δείξει τα συναισθήματα των ανθρώπων εκείνης της εποχής, που βρισκόταν σε εμφύλιο πόλεμο, τα οποία ηταν απογοήτευση, φόβος και απελπισία. πηγή φωτογραφιών: http://justthinkofg.blogspot.gr/2011_03_01_archive.html

ΟΜΑΔΑ Α: ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

ΟΜΑΔΑ Α ΟΜΑΔΑ Α’ 1)Κατά την άποψη του Καβάφη μέσω της ποίησης οι ποιητές εκφράζουν τα βιώματα και τα συναισθήματα τους. Οι ποιητες, άπως εδώ ο Καβάφης, εκφράζει την μελαγχολία του για τα γηρατειά και για το χρόνο που περναει. Στην συνεχεια αναφερει πως η ποιηση βοηθάει τον άνθρωπο να ξεχάσει τα προβλήματά του, έστω και προσωρινά και έτσι να βρει παρηγοριά.Όλα αυτά διαφαίνονται στους στίχους <Εις σε προστρεχω....Φαντασια και λογο>. Πράγματι, κατά την άποψή μας, πολλές φορές η ποίηση και η τέχνη μπορεί να μας κάνει να ξεχνάμε τα προβλήματά μας, όπως ακριβώς λέει και ο Καβάφης. 2) Η άποψη αυτή του ποιητή για τον ρόλο της ποίησης δεν ήταν εύκολα αντιληπτή από τον αναγνώστη,γιατι χρησιμοποιείται λόγος μεταφορικός και συμβολικός, οπως στον στίχο 5 οπου αναφερει <τα φαρμακα> που σημαίνει την παρηγορια του. 3)Η ποίηση και η τεχνη γενικότερα,περα απο το οτι ψυχαγωγουν το κοινο, περνανε μηνύματα ,μπορουν να διδαξουν το κοινο,το οποίο ταυτιζεται με αυτο που βλεπει και του δημιουργούνται συναισθηματα. Γενικά τα ποιήματα που μιλούν για τον ρόλο της ποίησης, όπως και το συγκεκριμένο του Καβάφη μας φαίνεται πως είναι ζωντανό και παρασταστικό και δημιουργούν ένα είδος οικειότητας με τον αναγνώστη. Ο στίχος που μας έκανε ιδιαίτερη σημασία, ο οποίος μας φάνηκε πολύ παρασταστικός είναι ο " είναι πληγή από φρικτό μαχαίρι". πηγή φωτογραφίας: http://kartson.blogspot.gr/2013/01/blog-post_4162.html

ΟΜΑΔΑ Γ΄: ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

ΟΜΑΔΑ Γ’ 1)Tο ποίημα αυτό του Νικηφόρου Βρεττάκου <<Αν δεν μου δίνεις ποίηση Κύριε>> παρομοιάζει την ποίηση με ένα χωράφι. Επίσης, τονίζει με έντονο τρόπο ότι η ποίηση είναι ένας τρόπος ζωής για κάθε ποιητή. Ο Νικηφόρος Βρεττάκος θεωρεί πως το να μπορείς να γράφεις ποιήματα είναι ένα τεράστιο δώρο θεού, όπου μέσα από αυτό μπορείς να εκφράσεις τα συναισθήματά σου και τις σκέψεις κάτι που σε κάνει ευτυχισμένο. Στο ποίημα αυτό η αναφορά στον ρόλο της ποίησης δεν είναι κάτι εύκολα αντιληπτό διότι το ποίημα μοιάζει σαν μια επίκληση για τον θεό, είναι δηλδή ο λόγος του ποιητή μεταφορικός και πιο αινιγματικός. Και εμείς θεωρούμε πως η τέχνη γενικότερα είναι ένα είδος ανάγκης των ανθρώπων, αφού μέσω αυτής μπορούν να εκφράζουν τις σκέψεις τους, τις ιδέες τους! 2)Είναι απαραίτητη ανάγκη των ποιητών να γράφουν γιατί πολύ απλά δεν μπορούν να κάνουν διαφορετικά.Μέσα από την ποίηση εκφράζουν τα συναισθήματά τους και τις εμπειρίες τους, καθώς και τις ποιο βαθίες τους σκέψεις.Έτσι μέσα από τα ποιήματα ‘’απελευθερόνονται’’ και νιώθουν ότι κάνουν κατά κάποιο τρόπο διάλογο με τους αναγνώστες.Δεν είναι ένας διάλογος στον οποίο οι αναγνώστες μπορούν να απαντήσουν ή να σχολιάσουν αυτά που διηγείται ο ποιητής ,αλλά υπάρχει μια ευρύτερη επικοινωνία μεταξύ τους μέσω της συμπόνιας και της ταύτισής τους με τις καταστάσεις και τις εμπειρίες που περιγράφει ο ποιητής.Χάρη στην έκφραση των συναισθημάτων του ποιητή μέσω των ποιημάτων του ,και μέσω της χρησιμοποίησης του ‘’διαλόγου’’ με τους αναγνώστες,το ποίημα γίνεται πιο ζωντανό και πιο παραστατικό. 2β. Ο στίχος που μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ήταν ο εξής: ’Όμως δεν ξοδεύω τον ήλιο σου άδικα.’’

ΟΜΑΔΑ Ε: ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ_ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

 Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ: ΘΕΡΙΝΟ ΗΛΙΟΣΤΑΣΙ" Απάντηση 1 Ο ποιητής μέσω του παραπάνω ποιήματός του παρουσιάζει την άποψή του για τα ποιήματα και τους ποιητές γενικότερα. Αρχικά μας δείχνει πως οι ποιητές μέσω των ποιημάτων τους εκφράζουν τα συναισθήματα και τα βιώματά τους τα οποία δεν ταυτίζονται απόλυτα με τον αναγνώστη. Το άσπρο χαρτί συμβολίζει την φωνή του ποιητή η οποία είναι σύμβολο της ελεύθερης βουλησής του. Όλα τα παραπάνω δηλώνονται στους εξής στίχους ”Ταξίδεψες,είδες πολλά...καταποντισμό της ηλικίας” Το ποίημα που μας δώθηκε δεν είναι εύκολα κατανοήτο από τον αναγνώστη εξαιτίας των πολλών μεταφορών, συμβολισμών και της δύσκολης γλώσσας που χρησιμοποιεί ο ποιητής τα οποία προσφέρουν ζωντάνια και παραστατικότητα αλλά ταυτόχρονα κάνουν το ποίημα δύσκολα αντιληπτό από έναν απλό αναγνώστη. Ποίηση, μουσική, κινηματογράφος, αποτελούν όλα ένα είδος τέχνης. Κυρίως η ποίηση καταλαμβάνει ένα σημαντικό ρόλο στον κόσμο της τέχνης. Υπάρχουν διάφορα είδη κειμένων τα οποία απευθύνονται σε μεγάλο κοινό και δεν είναι αναγκαίο να έχουν υψηλή μόρφωση, ενώ με άλλα συμβαίνει το αντίθετο. Η ποίηση εκφράζει συναισθήματα,εμπειρίες, βιώματα και σκέψεις.Η άποψη του ποιητή είναι σύμφωνη με τα παραπάνω, εφόσον και αυτός πιστεύει ότι η ποιήση είναι ένας τρόπος έκφρασης.  Απάντηση 2 Στα ποιήματα που μελετήσαμε οι ποιητές προβαίνουν σε ένα ¨Διάλογο¨ με την τέχνη τους, για την οποία ο καθένας με διαφορετικό τρόπο εκφράζει τη σκέψη του. Μέσω των ποιημάτων θέλουν να επικοινωνήσουν με τους αναγνώστες τους, να ταυτιστούν μαζί τους, να μοιραστούν την άποψή τους αλλά και τα συναισθήματά τους. Πολλές φορές οι αναγνώστες έχουν, αν όχι τα ίδια, παρόμοια βιώματα με τους ποιητές. Το γεγονός αυτό τους βοηθάει να βρουν ένα διέξοδο από την μοναξιά τους. Ο ¨διάλογος¨ αυτός μεταξύ ποιητή και τέχνης προσδίδει στο κείμενο ζωντάνια, παραστατικότητα και τέλος οικιότητα.  ¨Τ' άσπρο χαρτί σκληρός καθρέφτης¨ μέσω αυτού του στίχου φαίνεταί η δυσκολία της γραφής ενός ποιήματος και είναι από εκείνος που μας εντυπωσίασε:

πηγή φωτογραφίας:  http://strangejournal.wordpress.com/2008/10/17/mπροστα-στον-καθρεφτη/ Επίσης μας έκανε εντύπωση ο εξής στίχος: “Ταξίδεψες, είδες πολλά φεγγάρια πολλούς ήλιους” σ' αυτόν τον στίχο θέλει να δίξει τις εμπειρίες που έχει περάσει ο ποιητής και ίσως και ο αναγνώστης.

πηγή φωτογραφίας http://panosnotes.blogspot.gr/2011_01_01_archive.html

ΟΜΑΔΑ Δ: ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

ΟΜΑΔΑ Δ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ: "Ο ΧΩΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΙΗΤΗ" (1) Ενας ποιητής εκφράζει την άποψη του μεσα απο συναισθήματα τα οποία μας δείχνουν πως είναι η προσωπικότητά του. Η ποίηση δημιουργείται μέσα από συναισθήματα τα οποία εκφράζονται από καταστάσεις οι οποίες βιώνουμε μέσα σε κάποια συγκεκριμένα συμβάντα η από την καθημερινότητά μας. Ένας ποιητής μπόρει να κατανοήσει το νόημα ενος ποιήματος καλύτερα απο εναν απλο ανθρωπο ο οποιος δεν ασχολείται με την τέχνη αλλα, αλλά διαβάζοντας το παραπάνω ποίημα πιστεύουμε πως ο καθένας θα μπορούσε να ταυτιστεί με τις σκέωεις του ποιητή. Τέλος, όσον αφορά στη δική μας άποψη για την τέχνη γενικότερα, θεωρούμε κι εμείς πως είναι μια έκφραση συναισθημάτων, σκέψεων, ιδεών.

ΟΜΑΔΑ Β: ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

ΟΜΑΔΑ Β. Κ. Καρυωτάκης «ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ» Στο κειμενο ‘σταδιοδρομια’ ο Καρυωτακης τεκμηριωνει με δικά του λογια την αποψη του για την ποιηση και την τεχνη γενικοτερα. Συμφωνα με αυτον η τεχνη παιζει σημαντικο στη ζωη των ανθρωπων καθως τους ενθαρινει και τους βοηθαει να ανταπεξελθουν στα προβληματα της καθημερινοτητας τους. Υποστηριζει οτι η συγγραφη ενος ποιηματος ειναι αρκετα δυσκολη αφου απαιτει πολυ κοπο και χρονο. Επισης ο ιδιος πιστευει πως η τεχνη εκφραζει καποια συναισθηματα τα οποια επηρρεαζουν και αντιπροσωπευουν τους αναγνωστες αλλα και τον ιδιο τον συγγραφεα. Επιπλεον τονιζει το γεγονος οτι η ποιηση ειναι αμεταβλητη και δεν χανεται στη ροη του χρονου. Ο τροπος με τον οποιο ο ποιητης εκφραζει την γνωμη του σχετικα με τη τεχνη ειναι δυσκολος να γινει αντιληπτος απο τους απλους αναγνωστες αφου κανει συχνη χρηση μεταφορων και παρομοιωσεων. Εχοντας διαβασει το κειμενο καταληγουμε στο συμπερασμα οτι η ποιηση ειναι υψηστης σημασιας διοτι ειναι ενας τροπος εκφρασης συναισθηματων και εμπειριων τα οποια αποτελουν θεμελιο εμπνευσης ενος αριστουργηματος. Τελος η γνωμη μας συμφωνει με αυτη του ποιητή, δηλ. αποτελεί έκφραση συναισθημάτων και σκέψεων. ΑΣΚΗΣΗ 2α 2α) Ο λόγος ο οποίος οι ποιητές προβαίνουν σε διάλογο με την τέχνη τους είναι για να επιτύχουν την επικοινωνία με τους αναγνώστες. Ο ποιητής με αυτό τον τρόπο προσπαθεί να εξηγήσει τις δυσκολίες συγγραφής ενός ποιήματος! Με άλλα λόγια θέλει να κάνει τους αναγνώστες να καταλάβουν ότι έδωσε τη σάρκα και το αίμα του για το ποιήμα αυτό. Η λειτουργεία αυτού του διαλόγου σκοπεύει να εξηπηρετήσει τον ποιήτη. Κάνει το ποιήμα ποιό εύκολα κατανοητό αλλά την ίδια στιγμή ζωντανό και παραστατικό. ΑΣΚΗΣΗ 2β Ο στίχος που μας έκανε εντύπωση είναι ο ακόλουθος: «‘Αλλά με τη δύση του ηλίου, θα πηγαίνω στου βασιλείου» πηγή φωτογραφίας: greek-weather.org

ΆΣΚΗΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗΣ ΓΡΑΦΗΣ:ΣΥΓΓΡΑΦΗ ΥΠΕΡΡΕΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΠΟΙΗΜΑΤΟΣ

Στα πλαίσια του μαθήματος της Νεότερης Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας της Β΄Λυκείου, οι μαθητές κλήθηκαν να συγγράψουν ένα υπερρεαλιστικό ποίημα, με αφορμή τη διδασκαλία ποιήματος του Λόρκα. Οι μαθητές εργάστηκαν ομαδοσυνεργατικά και μετά τη συγγραφή του ποιήματος, ακολούθησε η παρουσίαση στην ολομέλεια της τάξης, αλλά και η συμπλήρωση ενός πίνακα αξιολόγησης (ανά ομάδα), που περιείχε στοιχεία των ποιημάτων που παρουσιάστηκαν που οι μαθητές έπρεπε να βαθμολογήσουν. Ακολούθως, οι ομάδες ψήφισαν (με βάση τη βαθμολογία) το καλύτερο, κατά τη γνώμη τους, ποίημα, το οποίο και δημοσιεύεται παρακάτω. Να σημειωθεί πως απαραίτητη προϋπόθεση για τη σύνθεση του ποιήματος αποτέλεσε η συμβολή όλων των μελών των ομάδων, τα οποία πρότειναν από μία λέξη, όποια τους ερχόταν εκένη τη στιγμή στο νου. Στη συνέχεια χρησιμοποίησαν τις λέξεις για τη σύνθεση των ποιημάτων. Τη σύλληψη της ιδέας για τη συγγραφή του ποιήματος, που αναδείχθηκε ως το καλύτερο από τις άλλες ομάδες, αποτέλεσαν οι παρακάτω λέξεις: νυφικό, δέντρο, καρέκλα, πόρτα, ψυχή. Το ποίημα, που συνετέθη, παρουσιάζεται παρακάτω: Έπεσε βαθύ σκοτάδι η ψυχή/ βγήκε από το χριστουγεννιάτικο δέντρο/ και έξω όλα χιονισμένα,/ φορώντας το λευκό νυφικό./Ξαφνικά οι φλέβες του χιονιού/κόπηκαν και ένα ποτάμι αίματος/έρρεε στην πόρτα. Ένα νεκρό/σώμα καθηλωμένο στην σπασμένη/ καρέκλα θρηνούσε επειδή /δεν κέρδισε το φλουρί στη βασιλόπιτα.