EΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΤΥΡΑΝΝΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ

ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΩΝ Α.Μ & Ε.Μ για το τυραννικό καθεστώς στα πλαίσια του μαθήματος "Αρχαία ελληνικά Α΄Λυκείου, Ξενοφώντος ελληνικά" • Σε ποιες αποτρόπαιες πράξεις προέβησαν οι Τριάκοντα για να εδραιώσουν την εξουσία τους. Κάντε αναφορά και σε συγκεκριμένα αποσπάσματα από τα Ελληνικά του Ξενοφώντα που διδαχτήκατε. Η Τυραννία ήταν είδος πολιτεύματος κατά την αρχαιότητα. Kατά το πολίτευμα αυτό την ανωτάτη εξουσία έπαιρνε ένας άνδρας, ο Tύραννος, είτε δια της βίας είτε δια της απάτης. Οι Τριάκοντα Τύραννοι συνιστούσαν μια ολιγαρχική κυβέρνηση τριάντα ατόμων. Ο κύριος όρος εκλογής των τριάκοντα ήταν η σύνταξη νόμων με τους οποίους θα διοικούσαν την πόλη. Ενώ λοιπόν ο ΄΄δήμος΄΄ περίμενε την αποκατάσταση του πατροπαράδοτου πολιτεύματος δηλαδή της δημοκρατίας, ο Λύσανδρος και οι πιο φανατικοί ολιγαρχικοί εννοούσαν την επαναφορά του ολιγαρχικού καθεστώτος που υπήρχε πριν από δυο αιώνες. Οι αυθαιρεσίες όμως των τριάκοντα τυράννων δεν σταματούν εδώ. Ρυθμίζουν κατά βούληση τα κύρια θεσμικά όργανα στην διοίκηση της πολιτείας. Ενώ δηλαδή η βουλή των πεντακοσίων απαρτίζοταν από πενήντα άνδρες από κάθε φυλή ,την εποχή των τριάκοντα τα μέλη της εκλέγονταν από ένα κατάλογο 1000 μόνο πολιτών, που ήταν ιδιαίτερα έμπιστοι σε αυτούς και συνήθως πολιτικοί εξόριστοι. Παράλληλα παραχώρησαν στη Νέα Βουλή δικαστικές αρμοδιότητες, που εξυπηρετούσαν τα συμφέροντά τους. Κοντά σε όλα αυτά αξίζει να αναφερθεί ότι κατάργησαν και τη μυστική ψηφοφορία σε όλες τις διαδικασίες. Στη συνεχεία προσπαθώντας να κερδίσουν τις καλές εντυπώσεις και την εμπιστοσύνη του λαού στρέφονται κατά των συκοφαντών. Για να εξασφαλίσουν τη λαϊκή αποδοχή εμφανίζονται ως υπερασπιστές της αρετής και της τιμής των πάντων. Ζητούν ενίσχυση από την Σπάρτη και επιβάλλουν ξενικό ζυγό στην πόλη προκειμένου να εδραιώσουν την εξουσία τους. Μάλιστα αναλαμβάνουν τα έξοδα του στρατού κατοχής με χρήματα του Δημοσίου. Επίσης συμπεριφέρονταν με δουλικότητα στους στρατιώτες της Σπάρτης για να επιδοκιμάζουν τις αυθαιρεσίες τους. Έχοντας λοιπόν εξασφαλίσει την υποστήριξη τους προχωρούν στην τελευταία φάση του σχεδίου τους, τις εκκαθαρίσεις. Συλλαμβάνουν χωρίς διάκριση όλους τους πολιτικούς τους αντιπάλους και τους θανατώνουν χωρίς δίκη. Δε διστάζουν να έρθουν σε σύγκρουση ακόμη με ολιγαρχικούς. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, είναι το γεγονός ότι αφού τελείωσε το λόγο του ο Θηραμένης έχοντας λάβει με το μέρος του την κοινή γνώμη και φοβούμενος ο Κριτίας μήπως τελικά γλιτώσει την καταδίκη μέσω της ψηφοφορίας και μη μπορώντας να το ανεχτεί αυτό προέβει στην αυθαίρετη διαγραφή του Θηραμένη από τον κατάλογο χωρίς την σύμφωνη γνώμη της Βουλής προκειμένου να προχωρήσει ανενόχλητος στην διαταγή του θανάτου του. (κεφάλαιο 3, παράγραφος 50 - 53) Άλλο ένα παράδειγμα, είναι η περίπτωση του Θηραμένη στην οποία ενώ είχε ζητήσει ικεσία από τους θεούς στο βωμό, οι τριάκοντα τύραννοι χωρίς δισταγμό και χωρίς να σεβαστούν το άσυλο που είχε ζητηθεί, με εντολή τους εισέβαλαν στο βωμό ο Σάτυρος και κάποιοι υπηρέτες και προσπαθούσαν να τον τραβήξουν. Μάρτυρες και συνένοχοι σε αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα που προσβάλει τα δικαιώματα και τις αξίες των Αθηναίων έγιναν οι βουλευτές που έμειναν αδρανείς να παρακολουθούν τα γεγονότα χωρίς κανείς από αυτούς να επέμβει φοβούμενοι τους “ συνεργάτες ” των τριάκοντα. Έπειτα, αφού τον έσυραν μέσα από την αγορά, εκείνος προσπαθώντας να δώσει έμφαση στο έγκλημα το οποίο είχε υποστεί φωνάζε δυνατά. Ο Σάτυρος τον διέταξε να σωπάσει γιατί αλλιώς θα κλάψει πικρά και μέσα από την απάντηση του – “Και αν σιωπάσω δεν θα κλάψω πικρά;” - δηλώνεται η πικρία, η απογοήτευση και η βαναυσότητα με την οποία του συμπεριφέρονταν. Και στη συνέχεια, του έδωσαν το κώνειο και αφού το ήπιε απευθύνθηκε στον Κριτία που ήταν πολιτικός του αντίπαλος θέλοντας να δείξει πως πια δεν αποτελεί εμπόδιο για τα σχέδια του. (κεφάλαιο 3, παράγραφος 53 - 56) • Που, κατά την γνώμη σας, οφείλεται η σκληρότητα των πράξεων τους; Κατά την γνώμη μας, η σκληρότητα των πράξεων των τριάκοντα τυράννων οφείλεται στο ότι πέρασαν τα παιδικά-εφηβικά τους χρόνια σε μια δύσκολη εποχή γεμάτη πολεμικές αναταράξεις και ανασφάλεια για το μέλλον. Επίσης βίωσαν την σκληρότητα του πολέμου καθώς και την απώλεια συγγενικών τους προσώπων. Αυτό τους όπλισε με μια ισχυρή αντιπάθεια απέναντι στο δημοκρατικό πολίτευμα θεωρώντας το υπαίτιο για ότι τους είχε συμβεί. Επιπρόσθετα, αυτοί επειδή ορίστηκαν ως εκπρόσωποι των Σπαρτιατών στην Αθήνα έπρεπε να συμμορφωθούν με τις επιταγές που τους όρισε η Σπάρτη προκειμένου να διαφυλάξουν τις θέσεις τους στη διακυβέρνηση της Αθήνας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το γεγονός ότι προκειμένου να εδραιώσουν την εξουσία τους οι τριάκοντα έστειλαν στην Αθήνα τον Κριτία μαζί με την σπαρτιατική φρουρά με σκοπό να εξαναγκάσει την εκκλησία του δήμου που μέχρι τότε είχε ισχύ να συμφωνεί με αυτά που ήθελαν να επιβάλουν. Όποιος δεν συμμορφωνόταν από τους Τριάκοντα πλήρωνε το τίμημα των πράξεων του (π.χ. Θηραμένης). Επιπλέον, οι τριάκοντα τύραννοι διακατέχονταν από ολιγαρχικά ένστικτα. Προσδοκούσαν να κατέχουν ισχυρές και με κύρος θέσεις στο πολιτική και στο στρατιωτική ζωή της Αθήνας. Αυτό όμως γινόταν εξαιρετικά δύσκολο με το δημοκρατικό πολίτευμα -στο οποίο την εξουσία την είχε ο λαός (δήμος)- έτσι κατέφευγαν σε ολιγαρχικά ιδεώδη στα οποία μπορούσαν να επιβληθούν ευκολότερα χρησιμοποιώντας τη βία ως κύριο εργαλείο τους. • Αναζητήστε άλλες περιπτώσεις τυραννικών καθεστώτων στον αρχαίο ελληνικό κόσμο (π.χ. Πεισίστρατος, Πολυκράτης κ.α). Συγκρίνετε την πολιτική που άσκησαν, καθώς και τις πράξεις τους με τις αντίστοιχες των Τριάκοντα. Σε ποια συμπεράσματα καταλήγετε; Τύραννος είναι ο κυβερνήτης του πολιτεύματος της Τυραννίας. Οι τύραννοι ανέβαιναν στην εξουσία με την βοήθεια των οπαδών τους χωρίς απαραίτητα αυτό να είναι σύμφωνο με τη βούληση της πλειοψηφίας. Παρ' όλα αυτά, οι τύραννοι επεδίωκαν και πετύχαιναν να κερδίσουν την εύνοια μέρους ή ολόκληρου του λαού πραγματοποιώντας έργα ή επιτεύγματα πολιτισμικής φύσεως. Μερικά από τα παραδείγματα τυράννων που ακολούθησαν τα παραπάνω είναι οι εξής: • Αβαντίδας:Ο Αβαντίδας ήταν τύραννος, της Σικυώνος. • Αγαθοκλής:Ο Αγαθοκλής ήταν τύραννος των Συρακουσών και βασιλιάς της Σικελίας. • Αισχίνης :Ένας από τους λεγόμενους στην αρχαιότητα Τριάκοντα Τυράννους . • Αριστίων:Ο Αριστίων ήταν αρχαίος φιλόσοφος και τύραννος της Αθήνας . • Αρισταγόρας ο Μιλήσιος:Ο Αρισταγόρας ήταν τύραννος της αρχαίας Μιλήτου. • Αρχίας ο Θηβαίος:Ο Αρχίας ήταν ένας από τρεις Θηβαίους ολιγαρχικούς που κατέλαβαν την εξουσία της Θήβας με την βοήθεια της Σπάρτης. • Διονύσιος ο νεότερος:Ο Διονύσιος ο Νεότερος ήταν γιος του Διονυσίου του Πρεσβυτέρου από τη σύζυγό του Δωρίδα. • Διονύσιος ο Πρεσβύτερος:Ο Διονύσιος ο Πρεσβύτερος ήταν τύραννος των Συρακουσών. • Δούρις ο Σάμιος:Ο Δούρις ήταν τύραννος της πατρίδος του της Σαμου . • Ερατοσθένης (τύραννος):Ο Ερατοσθένης ήταν ένας από τους τριάκοντα τυράννους. • Ερμίας ο Αταρνεύς:Ξεκίνησε ως ευνούχος δούλος του τραπεζίτη και τυράννου Ευβούλου, με καταγωγή από τη Βιθυνία. Αργότερα διαδέχθηκε τον τύραννο Εύβουλο (348 π.Χ.), τον οποίο δολοφόνησε. • Ηγησίστρατος του Πεισίστρατου: O Ηγησίστρατος ήταν γιος του τυράννου της Αθήνας, Πεισίστρατου και της Τιμώνασσας, γυναίκας από το Άργος. • Θεαγένης ο Μεγαρεύς:Ο Θεαγένης ο Μεγαρεύς ήταν τύραννος των Μεγάρων. • Θηραμένης:Ο Θηραμένης (ευρίσκετο στην εξουσία για την περίοδο 411-404 π.Χ) ήταν ένας Αθηναίος πολιτικός, εξέχων στην τελευταία δεκαετία του Πελοποννησιακού Πολέμου. • Θρασύβουλος ο Μιλήσιος:Ο Θρασύβουλος ήταν τύραννος της Μιλήτου κατά τον 7ο αιώνα π.Χ. • Ιέρων Α' των Συρακουσών:Ο Ιέρων ήταν τύραννος της πόλης των Συρακουσών. • Ιππίας ο τύραννος:Ο Ιππίας (575 π.Χ. -490 π.Χ.) ήταν γιος του τυράννου των Αθηνών Πεισίστρατου τον οποίο και διαδέχθηκε μαζί με τον αδελφό του Ίππαρχο το 527 π.Χ. • Ίππαρχος ο τύραννος:Ο Ίππαρχος ήταν γιος του τυράννου Πεισίστρατου, ένας εκ των δύο Πεισιστρατιδών που κυβέρνησαν την Αθήνα μετά το 527 π.Χ. • Ίπποκλος:Ο Ίπποκλος ήταν αρχαίος Έλληνας τύραννος της Λαμψάκου. • Ιπποκράτης ο Γελαίος:Ο Ιπποκράτης ο Γελαίος ήταν τύραννος της Γέλας της Σικελίας. • Κύψελος:Ο Κύψελος ήταν τύραννος της Κορίνθου. • Κλεόβουλος:Ο Κλεόβουλος ήταν τύραννος της Λίνδου στη Ρόδο. • Κριτίας:Ο Κριτίας ήταν Αθηναίος πολιτικός, φιλόσοφος, ποιητής, ρήτορας και ο σκληρότερος και βιαιότερος από τους Τριάκοντα Τυράννους της Αθήνας. • Νίκαια η Κορίνθια:Η Νίκαια (3ος αιώνας π.Χ.) υπήρξε μια δέσποινα που έζησε στην Αρχαία Κόρινθο, ως σύζυγος του τυράννου της πόλης, Αλεξάνδρου. • Πεισίστρατος:Ο Πεισίστρατος υπήρξε κατά διαστήματα για συνολικά περίπου 20 χρόνια τύραννος των Αθηνών. • Περίανδρος:Ο Περίανδρος ο Κορίνθιος (668 – 584 π.Χ.) ήταν τύραννος της Κορίνθου. • Πολυκράτης:Ο Πολυκράτης ήταν τύραννος της Σάμου. • Τήλος (τύραννος):Ο Τήλος ήταν τύραννος της Σύβαρης στην αρχαία Ιταλία. • Τίμαρχος της Μιλήτου:Ο Τίμαρχος ήταν ένας τύραννος της αρχαίας ελληνικής πόλης της Μιλήτου. • Φάλαρις:Ο Φάλαρις υπήρξε πρώτος κατά χρονική σειρά τύραννος του Ακράγαντα, Δωρικής αποικίας στην Κάτω Ιταλία. • Χαρικλής:Ο Χαρικλής ήταν αρχαίος Αθηναίος δημαγωγός. Το 404 π.Χ. διορίστηκε μαζί με τους άλλους Τριάκοντα Τύρανους. Η πολιτική καθώς και οι πράξεις των Τριάκοντα Τυράννων σε σύγκριση με εκείνη τυραννικών καθεστώτων από άλλες πόλεις σε άλλα σημεία συγκλίνουν και σε άλλα αποκλίνουν. Οι τριάκοντα τύραννοι τοποθετήθηκαν στην πολιτική ζωή της Αθήνας από τους σπαρτιάτες και απέβαλαν την εξουσία τους με την βοήθεια μιας φρουράς. Αντίθετα ο Πεισίστρατος ο οποίος ανέβηκε στην εξουσία 3 φορές χρησιμοποιούσε δόλιους τρόπους. Την πρώτη φορά αυτοτραυματίστηκε και μαχαίρωσε τα μουλάρια του και αφού σύρθηκε σε άσχημη κατάσταση στην πόλη ισχυρίστηκε ότι του επιτέθηκαν και πως από θαύμα ζει. Έτσι μη μπορώντας να αντιδράσουν οι πολιτικοί του αντίπαλοι διότι θα θεωρούνταν υπαίτιοι για ότι του είχε συμβεί αναγκάστηκαν να του παρέχουν προσωπική φρουρά. Αυτή σιγά-σιγά αυξήθηκε αρκετά ώστε να πάρει την εξουσία της πόλης. Την δεύτερη φορά συνεργάστηκε με τον Μεγακλή ο Πεισίστρατος για να ανέβει στην εξουσία με δυο όρους να παντρευτεί την κόρη του Μεγακλή για να αποκτήσει παιδία και να διατηρήσει το νομοσχέδιο του Σόλωνα. Το τέχνασμα αυτό που χρησιμοποίησαν ήταν να βάλουν μια ψιλή και νεαρή γυναίκα ντυμένη με πανοπλία να υποδυθεί την θεά Αθηνά λέγοντας πως ήρθε να τον στέψει άρχοντα της πόλης. Αλλά επειδή ο Πεισίστρατος δεν τήρησε την υπόσχεση του να κάνει παιδία με την κόρη του Μεγακλή το σχέδιο τους αποκαλύφθηκε πολύ γρήγορα. Την τρίτη φορά πήρε την εξουσία με τον στρατό. Ο Κύψελος πήρε την εξουσία με την βία. Τέλος,ο Αγαθοκλής στηρίχθηκε στη στρατιωτική του θέση και την περιουσία του για να ανέβει στην εξουσία. Επίσης χρησιμοποίησε δημαγωγικά το λαό προς όφελος του. Οι τριάκοντα τύραννοι όταν ανέβηκαν στην εξουσία δήμευσαν περιουσίες. Το ίδιο έκανε και ο Πεισίστρατος ο οποίος αφού προέβει σε αυτή την ενέργεια, τις μοίρασε σε ακτήμονες και μικροκτηματίες. Ο Κύψελος δήμευσε τα βασιλικά κτήματα και τα μοίρασε. Οι τριάκοντα τύραννοι κατασκεύασαν έναν κατάλογο με 3.000 άτομα τα οποία δεν έχαναν τα δικαιώματα τους. Όλοι όσοι δεν περιλαμβάνονταν σε αυτόν τον κατάλογο μπορούσαν να χάσουν τη ζωή τους χωρίς να προηγηθεί δίκη. Ακόμα όσοι περιλαμβάνονταν στον κατάλογο και δεν συμμορφώνονταν με αυτά που επέβαλαν οι τριάκοντα θεωρούνταν επικίνδυνοι και μπορεί να έχαναν την ζωή τους αναπάσα στιγμή (π.χ. Θηραμένης). Ο Αβαντίδας σκότωσε τους εχθρούς του όταν ανέβηκε στην εξουσία. Ο Κύψελος εκδίωξε τους αντιπάλους του. Ο Πεισίστρατος εξόρισε τους αντιπάλους του και από όσους απέμειναν στην Αθήνα πήρε όμηρους συγγενείς τους. Ο Περίανδρος εξόντωσε κάθε αντίπαλο ή αντιδρώντα στο έργο του. Εκτός όμως από τις προηγούμενες αρνητικές ενέργειες οι τύραννοι προκειμένου να εδραιώσουν την εξουσία τους και να αποκτήσουν υποστηρικτές από το λαό έκαναν πράξεις θετικές για την πόλη τους. Ο Κύψελος καθιέρωσε τα Ίσθμια και ενίσχυσε το εμπόριο και την βιοτεχνία στην πόλη του. Ο Πεισίστρατος πήρε μέτρα υπέρ των αγροτών, των βοσκών, των φτωχών, βοήθησε στην οικονομική κατάσταση της πόλης, κατασκεύασε έργα όπως βιβλιοθήκη, έκανε εξωραΐστηκα έργα. Ακόμα απέφυγε τους πολέμους και δεν επιβάρυνε το κρατικό προϋπολογισμό με προσωπικές δαπάνες. Ο Περίανδρος, όταν ανέβηκε στην εξουσία ανυψώθηκε η Κόρινθος σαν δύναμη, η πόλη είχε την θαλασσοκρατία, κατασκεύασε κέντρο πνευματικής και καλλιτεχνικής δημιουργίας και προστάτευσε τις τέχνες και τα γράμματα. Ήταν κοινωνικός αναμορφωτής, νομοθέτης κατά της ασωτίας και πολυτελείας, έβρισκε εργασία στους φτωχούς και φορολογούσε τους πλούσιους. (http://el.wikipedia.org) 4. Προβείτε σε μια σύγκριση του καθεστώτος των τριάκοντα και της αθηναϊκής δημοκρατίας της εποχής εκείνης. Υπήρχαν περιπτώσεις άσκησης βίας επί περιόδου δημοκρατίας; (π.χ. των αθηναίων απέναντι στους συμμάχους τους); Υπαγορεύονταν από τους ίδιους λόγους με εκείνους των τριάκοντα; Σε ποια από τις δυο παραπάνω περιπτώσεις υπήρχε μεγαλύτερη ωμότητα και γιατί; Η Αθήνα ανασυγκροτήθηκε και εξελίχθηκε σε μεγάλη δύναμη. Τέθηκε επικεφαλής μεγάλου μέρους των ελληνικών πόλεων ιδρύοντας την αθηναϊκή συμμαχία (478-477π.χ.). Ως έδρα της συμμαχίας ορίστηκε η Δήλος. Εκεί βρισκότανε το ταμείο και κάθε χρόνο συγκεντρώνονταν οι αντιπρόσωποι. Οι φόροι καθορίζονταν σε πλοία ή χρήματα. Αυτή ήταν μια από τις σημαντικότερες παραβιάσεις της έννοιας της δημοκρατίας αφού οι αθηναίοι στηριζόμενοι στην συμμαχία κατάφεραν να την μετατρέψουν σε αθηναϊκή ηγεμονία. Με αυτόν τον τρόπο επικρατούσαν έναντι των Περσών και των ίδιων των συμμάχων τους οι οποίοι δεν αντιδρούσαν επειδή φοβόντουσαν τις συνέπειες. Μετέφεραν το ταμείο της Δήλου από την Δήλο στην Ακρόπολη των Αθηνών και χρησιμοποίησαν ένα μέρος των χρημάτων προκειμένου να εμποδίσουν τους συμμάχους που ήθελαν να αποχωρήσουν από τη συμμαχία με ένοπλη επέμβαση. Οι εισφορές των συμμάχων στο ταμείο που μεταφέρθηκε στην Αθήνα ήταν περίπου 8.000 τάλαντα. Επίσης τους επέβαλαν και έκτακτους φόρους με την μορφή πολεμικών αποζημιώσεων. Οι τριάκοντα τύραννοι ασκούσαν βία και παραβίαζαν τα δικαιώματα όλων των πολιτών εκτός από αυτούς που βρίσκονταν στην λίστα των 3.000. Εκείνοι μπορούσαν να διαγραφούν οποιαδήποτε στιγμή από τον κατάλογο αλλά έπρεπε να προηγηθεί δίκη. Βέβαια υπήρχαν και εξαιρέσεις όπου επειδή υποτίθεται ότι κάποια άτομα θεωρούνταν επικίνδυνα για το πολίτευμα διαγράφονταν αυθαίρετα από τον κατάλογο ενώ στην πραγματικότητα υπήρχαν πολιτικές σκοπιμότητες. Οι λόγοι για τους οποίους ασκούσαν βία οι τριάκοντα ήταν για να εδραιώσουν την κυριαρχία τους και να προστατεύσουν την τυραννία στην Αθήνα. Αντίθετα σε περιόδους όπου κυριαρχούσε το δημοκρατικό καθεστώς ασκούνταν βία προκειμένου να συνεχίσει να επωφελείται η Αθήνα εκμεταλλευόμενοι τους συμμάχους της για να είναι ισχυρή και μεγαλειώδεις πόλη. Τέλος, παρατηρούμε ότι και στις δυο περιόδους διαπιστώνεται άσκηση βίας. Στην Αθηναϊκή δημοκρατία υπήρχε κυρίως ψυχολογική αλλά και σωματική βία. Ψυχολογική διαπιστώνεται στο γενικότερο φόβο που είχαν οι σύμμαχοι των Αθηναίων και συχνά τους εμπόδιζε και στο να διατυπώσουν την άποψη τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι Σπαρτιάτες οι οποίοι αν και δεν φανέρωναν τις αντιρρήσεις τους είχαν επιφυλακτική στάση απέναντι στη συμμαχία της Δήλου. Κάτι αντίστοιχο συνέβαινε και με τις υπόλοιπες πόλεις που συμμετείχαν στη συμμαχία. Όσοι έkφραζαν την δυσαρέσκεια τους και ήθελαν να αποχωρήσουν από την συμμαχία εμποδίζονται από τους Αθηναίους χρησιμοποιώντας τα όπλα. Οι τριάκοντα χαρακτηρίζονταν περισσότερο για την ωμότητα των ενεργειών τους διότι εκτελούσαν χωρίς δισταγμό πολίτες. Η βία είναι καταδικαστέα σε όλες τις μορφές της και στην ψυχολογική και στην σωματική. Επίσης είναι καλό να θυμόμαστε πως η έξαρση βίας εξαρτάται περισσότερο από τα ιστορικά γεγονότα που διεξάγονται και λιγότερο από το πολίτευμα που έχει η κάθε πόλη. Περισσότερη ωμότητα διαπιστώνεται στις πράξεις των τριάκοντα διότι τους δινόταν η δυνατότητα να ασκήσουν βία φανερά χωρίς να υπάρχουν αντιρρήσεις από τους πολιτικούς τους αντίπαλους καθώς και από το λαό.

ΣΥΝΘΕΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ "ΞΕΝΟΦΩΝΤΟΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ": ΤΟ ΤΥΡΑΝΝΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΩΝ ΤΡΙΑΚΟΝΤΑ

Ατομική εργασία της Π.Μ, τμήμα Α3. Ερώτηση 1: Σε ποιες αποτρόπαιες πράξεις προέβησαν οι Τριάκοντα για να εδραιώσουν την εξουσία τους; Κάντε αναφορά και σε συγκεκριμένα αποσπάσματα από τα Ελληνικά του Ξενοφώντα που διδαχθήκατε. Η εκλογή των Τριάκοντα, έγινε αμέσως μετά την κατεδάφιση των Μακρών Τειχών και των Τειχών του Πειραιά. Ενώ ήταν να συντάξουν ένα σύνταγμα που θα ρύθμιζε τον πολιτικό βίο, όλο ανέβαλλαν την σύνταξή τους και την δημοσίευσή του. Επίσης, συγκροτούσαν την Βουλή, όπως ήθελαν αυτοί. Άρχισαν να συλλαμβάνουν τους καταδότες που τον καιρό της δημοκρατίας είχαν κάνει την συκοφαντία επάγγελμα και τους παράπεμπαν σε θανατική ποινή. Κατάστρωναν σχέδια για να επιβάλουν την ανεξέλεγκτη κυριαρχία στην πόλη. Συλλάμβαναν όποιον δοκίμαζε να αντιδράσει. Οι αυθαιρεσίες του καθεστώτος πλήθαιναν το ίδιο και οι εκτελέσεις των πολιτών. Έτσι, κυριάρχησε η τρομοκρατία. Σκότωσαν πολλούς ή από προσωπικό μίσος ή για τα χρήματά τους. Αποφάσισαν να συλλάβει ο καθένας τους από ένα μέτοικο, να τον σκοτώσουν και να δημεύσουν την περιουσία του. Επειδή έκριναν ότι ο Θηραμένης ήταν σοβαρό εμπόδιο στις αυθαιρεσίες τους και άρχισαν να τον συκοφαντούν στους βουλευτές, στον καθένα ξεχωριστά ότι είναι επικίνδυνος για το καθεστώς. Μετά κάλεσαν σε συνεδρία την βουλή και ειδοποίησαν τους πιο αδίστακτους νεαρούς ( παρακρατικούς ) να είναι εκεί με μαχαίρια κάτω από την μασχάλη. ( Αρχαία Ελληνική Ιστορία Α΄ Λυκείου Ξενοφώντος Ελληνικά ) Ερώτηση 2: Που, κατά τη γνώμη σας, οφείλεται η σκληρότητα των πράξεών τους; Εφ ‘ όσον δεν είχαν την συναίνεση των πολιτών, έπρεπε να επιβληθούν δια της βίας. Είναι γνωστό πως στην Αθήνα επικρατούσε το δημοκρατικό πολίτευμα. Οι τριάκοντα τύραννοι, ερχόμενοι στην Αθήνα, αποτέλεσμα της ήττας της Αθήνας από τη Σπάρτη στον Πελοποννησιακό πόλεμο, επιθυμούσαν να επιβάλλουν ένα ολιγαρχικό καθεστώς, παρόμοιο με αυτό της Σπάρτης. Οι Αθηναίοι πολίτες όμως, όντας συνηθισμένοι από τα πλεονεκτήματα ενός δημοκρατικού καθεστώτος, δεν ήταν διατεθειμένοι να δεχθούν την ολιγαρχία Και αυτό όχι μόνο διότι αποτελούσε πλήγμα για το γόητρο της Αθήνας η αποδοχή ενός καθεστώτος που ελεγχόταν από τη Σπάρτη, αλλά και επειδή οι ίδιοι οι πολίτες δεν ήταν δυνατόν να χάσουν τα δικαιώματα που τους προσέφερε η δημοκρατία. Γι’ αυτό και οι τριάκοντα κατέφυγαν στη βία και την τρομοκρατία προκειμένου να επιβληθούν και να επιβάλουν την εξουσία τους. Ερώτηση 3: Αναζητήστε άλλες περιπτώσεις τυραννικών καθεστώτων στον αρχαίο ελληνικό κόσμο ( π.χ. Πεισίστρατος, Πολυκράτης κ.ά. ). Συγκρίνετε την πολιτική που άσκησαν, καθώς και τις πράξεις τους με τις αντίστοιχες των Τριάκοντα. Σε ποια συμπεράσματα καταλήγετε; Ο Τύραννος Πολυκράτης εκμεταλλεύτηκε την γιορτή της Ήρας, όταν όλοι βρίσκονταν έξω από την πόλη και ανέτρεψε το καθεστώς μαζί με τους αδελφούς του. Μοίρασαν το νησί στα τρία και διοικούσε από ‘ένα ο καθένας. Όμως ο Πολυκράτης τους σκότωσε για να έχει όλη την εξουσία. Όπως όλοι οι τύραννοι προσπάθησε να εδραιώσει την εξουσία του. Σκότωσε όσους μπορούσε περισσότερους μεγαλογαιοκτήμονες. Έφτιαξε ένα στόλο από 100 πλοία και 1000 τοξότες και λεηλατούσε τα νησιά του Αιγαίου. Συμμάχησε με τον τύραννο της Νάξου, με τον Φαραώ της Αιγύπτου. Δολοφονήθηκε το 522 π.χ. πέφτοντας στην παγίδα του σατράπη των Σάρδεων. Όπως οι Τριάκοντα τύραννοι έτσι και ο Πολυκράτης είχαν ανάγκη την εξουσία και για να την αποκτήσουν χρησιμοποίησαν αθέμιτα μέσα με απότροπαίες πράξεις. ( el.wikipedia.org/wiki/Πολυκράτης ) Ερώτηση 4: Προβείτε σε μία σύγκριση του καθεστώτος των Τριάκοντα και της Αθηναϊκής δημοκρατίας; ( π.χ. των Αθηναίων απέναντι στους συμμάχους τους ); Υπαγορεύονταν από τους ίδιους λόγους με εκείνους των Τριάκοντα; Σε ποια από τις δύο παραπάνω περιπτώσεις υπήρχε μεγαλύτερη ωμότητα και γιατί; Η Αθηναϊκή δημοκρατία αναπτύχτηκε στην αρχαία Ελληνική πόλη-κράτος. Η Αθήνα ήταν η πρώτη γνωστή δημοκρατία και ίσως η πιο σημαντική κατά την αρχαιότητα. Οι άνθρωποι δεν εξέλεγαν αντιπροσώπους για να αποφασίζουν στο όνομά τους αλλά έπαιρναν οι ίδιοι αποφάσεις νομοθετικών και εκτελεστικού περιεχομένου. Ο Σόλων, ο Κλεισθένης και ο Εφιάλτης συνέβαλαν στην ανάπτυξη του δημοκρατικού πολιτεύματος. Το τέλος της τυραννίας των Πεισαστρατιδών αποδόθηκε στην δολοφονία του Ιππάρχου. Η Αθηναϊκή δημοκρατία διακόπηκε δύο φορές από ολιγαρχικές επαναστάσεις προς το τέλος του Πελοποννησιακού πολέμου. Οι Αθηναϊκοί θεσμοί αναβίωσαν, αλλά είναι αμφισβητήσιμο σε πιο βαθμό ήταν πραγματική δημοκρατία. Υπήρχαν περιπτώσεις άσκησης βίας κατά την περίοδο της δημοκρατίας π.χ. ο Σωκράτης που τον υποχρέωσαν να πεθάνει και ο εξοστρακισμός. Οι λόγοι που οδήγησαν σε άσκηση βίας στη δημοκρατία ήταν η ύπαρξη των θεσμών σε αντίθεση με την τυραννία. Δεν είναι αυθαίρετη άσκηση βίας, αλλά εφαρμογή των θεσμών. ( el.wikipedia.org/wiki/Αθηναϊκή δημοκρατία) ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ –ΔΙΚΤΥΟΓΡΑΦΙΑ 1. ( Αρχαία Ελληνική Ιστορία Α΄ Λυκείου Ξενοφώντος Ελληνικά ) 1. ( el.wikipedia.org/wiki/Πολυκράτης ) 2. ( el.wikipedia.org/wiki/Αθηναϊκή δημοκρατία) 3. Εικόνες:gennadeio.blogspot.com & el. wikipedia.org